Vanuit de Europese Commissie zijn er steunmaatregelen voorgesteld die mogelijk direct ingezet kunnen worden op basis van bestaande EFMZV regelingen en er zijn voorstellen gedaan voor nieuwe steunmaatregelen om te compenseren voor de negatieve impact van COVID-19 (Corona) virus op de visserij- en aquacultuur sector. Tot op heden zijn beide soorten maatregelen echter nog niet inzetbaar. In dit artikel lichten wij toe hoe het proces loopt en wat de verwachtingen zijn.
Het huidige EFMZV is heel breed, lidstaten kiezen zelf welke subsidies ze wel en niet wensen te gebruiken en leggen dit van te voren vast in hun zo geheten Operationele Programma's (OP's). Dat programma staat vast voor de hele looptijd van 7 jaar en is lastig achteraf aan te passen.
Vanuit de Europese Commissie is advies gegeven over welke regelingen nu al ingezet zouden kunnen worden in het kader van COVID-19 steunpakketten. Of die regelingen ook daadwerkelijk beschikbaar zijn, hangt van de vastgestelde OP's van de individuele lidstaten af, dus het is een 'tip' vanuit de Commissie, maar of het praktisch inzetbaar is verschilt per land. In het artikel over de Nederlandse steunmaatregelen gaan we in op hetgeen wat o.a. VisNed met LNV momenteel uitwerkt.
Nieuwe steunmaatregelen (dus naast de al bestaande mogelijkheden vanuit EFMZV) die door de Commissie genoemd zijn, bestaan uit:
- Economische steun bij verlies van inkomsten vanwege COVID-19
- Steun bij liquiditeitsproblemen
- Steun voor beperken van de impact op werkgelegenheid
Deze suggesties voor steun zijn nog niet heel specifiek. In EAPO en Europêche verband heeft VisNed zich (samen met o.a. de PFA) sterk gemaakt voor inzet op meer specifieke steunmaatregelen, zoals:
- Stilligregeling (geldig voor alle vlootsegmenten) om de ontwikkelingen in de markt het hoofd te bieden (met terugwerkende kracht)
- Steun voor tijdelijke opslag van vis-, schaal- en schelpdieren
- Economische steun in brede zin voor ondernemers die negatief geraakt worden door COVID-19 ontwikkelingen en maatregelen
Op 25 maart 2020 hebben de Europese landbouwministers overleg gehad over het brede pakket en daarbij de wensen voor aanscherping meegegeven, op basis van overleg met wat de visserijsector nodig acht. Op 26 maart is in het Europees Parlement gestemd voor een breed pakket aan steunmaatregelen, hier zitten de specifieke maatregelen zoals de stilligregeling echter nog niet in.
Om het tempo erin te houden was er namelijk geen mogelijkheid geboden voor amandementen (wijzigingen) op het oorspronkelijke voorstel. Daarom is op 26 maart 2020 in overleg met Europêche weer een brief vanuit de visserijsector opgesteld, gericht aan Eurocommissaris Sinkevicius, waarin aangedrongen wordt op snellere actie en een gesprek. Deze brieven zijn te vinden via onze speciale webpagina www.visned.nl/covid19-visserij.
Ook de lobby samen met onze Nederlandse Europarlementariërs gaat in de volle breedte (op afstand) door. Dat we samen optrekken met onze Europese collega's en dat we vanuit VisNed actief participeren in het internationale speelveld is (zeker in deze crisissituatie) heel belangrijk gebleken.
Voor de Europese steunmaatregelen is de verwachting dat deze niet in week 14 toegepast kunnen gaan worden, en wellicht ook nog niet in week 15. Als er een specifieker maatregelenpakket komt, dan zal dit ook vertaald moeten worden naar een Nederlandse invulling hiervan. Hier in Nederland hebben we alle zeilen bijgezet, zowel als belangenbehartigers als vanuit het Ministerie van LNV.