VisWad afspraken over uitkoop en gebiedssluitingen

Na een aantal woelige weken en een proces wat geen schoonheidsprijs verdient, ligt er een voorstel voor gebiedssluitingen in de kombergingen Eierlandse Gat en de Rottums. Deze sluitingen zijn onderdeel van de uitvoering van het VisWad convenant uit 2014, maar hebben geleid tot veel onrust en ontevredenheid.

Het VisWad convenant is in 2014 gesloten, destijds is er ook 6,5% van de Waddenzee dicht gegaan voor de visserij. Voordat er meer gebied gesloten zou worden, is vanuit de visserij gevraagd om een uitkoopregeling, om de visserijdruk niet te verhogen in de gebieden die open blijven.

Er is zeven jaar lang gewerkt aan een saneringsregeling en op 1 september jl. is deze gerealiseerd, waarbij 19 ondernemers hun GK-vergunning hebben ingeleverd. De vervolgstap was om nog 3400 hectare in het sublitoraal te sluiten, waar de visserij middels een klankbordgroep een voorstel voor zou doen. 

Er had op 1 september ook een plan moeten liggen voor gebiedssluitingen, maar dat is niet gelukt. Voor het gebied om de Oost lag er wel een gedragen beeld vanuit de klankbordgroep, maar om de West kwam men er niet uit.

De stuurgroep heeft daarop tot 30 september uitstel gegeven aan de visserij om met een sectorvoorstel te komen, maar ook Programma naar een Rijke Waddenzee (PRW) aan het werk gezet om een alternatieve kaart (plan B) te maken, mocht de sector er niet uit komen. 

In de maand september is getracht om te komen tot een sectorvoorstel wat wel op draagvlak kon rekenen, maar hier in zijn de randen van de ruimte die de stuurgroep bood opgezocht.

Het visserijvoorstel werd dan ook in de stuurgroep vrij snel afgewezen, waarna er nog een tussenvariant op tafel is gelegd; een middenweg tussen de visserijkaart en de PRW kaart, waarbij het Eierlandse Gat in 2023 gesloten zou worden en om de Oost de visserijkaart aangehouden zou worden.

Dit is echter door de NVB namens de visserij afgewezen, omdat er geen mandaat van de achterban zou zijn om daarmee in te stemmen. Vervolgens heeft de rest van de stuurgroep aangegeven dat dan de enige resterende optie de PRW kaart was, in het nadeel van de visserij.

Afgelopen week is echter alsnog wat ruimte gegeven om de kaart om de Oost een beetje aan te passen, op voorwaarde dat visserij en NGO's tot een gezamenlijk kaartbeeld zouden komen. Vanuit de sector hopen we dat deze, door visserij en NGO's gedragen, kaart zijn weg vindt in het proces, want het is in eenieders belang om er gezamenlijk uit te komen. 

Processen die gericht zijn op gebiedssluitingen zijn altijd lastig en voor de individuele visser pijnlijk. Zeker wanneer een ruimtelijke component meespeelt, in dit geval een verdeling over West en Oost. Draagvlak en uiteindelijk acceptatie van het maximaal haalbare resultaat zijn echter van groot belang. De VisWad afspraken waarin dit staat, bestaan tenslotte al sinds 2014.

Eventuele bezwaarprocedures tegen de voorgenomen sluitingen leiden hooguit tot uitstel en niet tot afstel - maar zetten wel de verhoudingen onder druk. We moeten ons daarbij rekenschap geven dat we ook nog gezamenlijk naar een Wnb-vergunning in 2023 toe moeten werken.

Wij doen daarom ook een beroep op onze leden om de gemaakte afspraken te respecteren, hoewel we begrijpen dat verlies van ruimte, zeker nu, voor velen een grote zorg is.