Noordzeeakkoord leidt tot diep verdeelde sector

Binnen de visserijsector wordt verdeeld gedacht over het Noordzee Akkoord. Hiervoor waren ledenraadplegingen gepland, maar die zijn stilgevallen vanwege COVID-19. Toch verlangde het OFL van alle betrokkenen op 15 april een oordeel over het voorliggende Onderhandelaarsakkoord en als dat een afwijzing was, inzicht in 'wat dan wel?'. 

Pim Visser verzorgt vanuit VisNed de woordvoering voor PO Texel, PO West, PO Urk, PO Wieringen, PO Delta Zuid, PO RVZ, Vereniging NetVISwerk, Vissersverenigingen HiN en Ons Belang en PO Rousant. Johan Nooitgedagt spreekt aan tafel namens de leden van de Nederlandse Vissersbond.

Er is geprobeerd om te komen tot een eenduidig standpunt, maar in dit dossier zijn de verschillen enorm. De COVID-19 maatregelen zijn een extra belemmering, omdat we juist nu willen praten met onze leden en willen weten hoe zij denken. Dit dossier is te complex om digitaal af te tikken.

Huidig onderhandelaarsakkoord afgewezen

Het is belangrijk te realiseren dat het Onderhandelaarsakkoord dat op 10 februari 2019 gepresenteerd is, ter bespreking op tafel lag op woensdag 15 april jl. De Ned. Vissersbond en PO Rousant, (incl. de leden van  HiN en OB) hebben nog wel formeel kunnen stemmen over het Onderhandelaarsakkoord. Dat leidde in beide gevallen tot een ‘Nee’.

Ook voor het brede Visiepartneroverleg is de bestuurlijke inschatting dat dit Onderhandelaarsakkoord van 10 februari in een ledenconsultatie zou leiden tot een uiteindelijke ‘Nee’.

Er zouden wellicht ook PO’s voor hebben gestemd als er gestemd was, maar lang niet genoeg voor een ‘Ja’. Dit is aangegeven in het Noordzeeoverleg op 15 april; hoe dan ook is het duidelijk dat het Onderhandelaarsakkoord uit februari 2020 voor de grote meerderheid in deze vorm onacceptabel is.

Alternatief gebiedsvoorstel en garnalen inclusiviteit

Met name de volledige sluiting van het Friese Front en het ontbreken van perspectief voor de garnalensector zouden doorslaggevend zijn voor deze afwijzing, waarbij sommigen ook aangaven dat het waarschijnlijk een ‘nee, tenzij’ of een ‘ja, mits’ zou worden. 

Aan deze ‘tenzij’ is invulling gegeven door diverse gesprekken de afgelopen weken en op basis hiervan zijn intern stappen gezet. Dat heeft geleid tot een brief van LNV met daarin toezeggingen over het proces van toestemming uit Brussel van de saneringsregeling en met plannen voor de Garnalenvloot. 

De bestuurlijke inschatting is dat de achterban positiever staat tegenover een alternatief op het Onderhandelaarsakkoord in combinatie met datgene wat verwoord is in de brief en een alternatieve optie voor gebiedssluiting wat op 23 oktober 2019 is geformuleerd.

Dit geldt niet voor PO Urk, voor PO Urk is ook dit alternatief een brug te ver. Het alternatief van 23 oktober luidt: "geen verdere sluitingen op het Friese Front dan voorstel van 600 km2, maar wel 12,5% aan gesloten gebieden in 2025 en totaal 15% in 2030, waarbij deze gebieden binnen reeds aangewezen Natura2000-gebieden, in samenspraak worden aangewezen en pas als de baten voor de visserij beschikbaar en gerealiseerd zijn." 

Stand van zaken stellingname

PO RVZ, PO West en PO Texel hebben hun leden de vraag voorgelegd of zij akkoord zouden gaan met een aangepast NZA. Dat antwoord was ‘ja’. De  PO Wieringen,  PO Delta Zuid, PO Rousant en Vereniging NetVISwerk hebben aangegeven voldoende aanknopingspunten te zien om bestuurlijk positief te zijn over het alternatief (Friese Front gedeeltelijk dicht, 15% in 2030 + uitwerking LNV voor garnalen), maar moeten uiteraard de leden nog consulteren en dat zal doorslaggevend zijn.

PO Urk heeft aangegeven geen aanleiding zien hun negatieve oordeel te veranderen. Zij blijven tegen dit akkoord. PO Urk geeft nadrukkelijk aan grote moeite te hebben met het gevoel dat besluitvorming wordt afgedwongen, terwijl we vanwege de COVID-19 maatregelen klem zitten.

Hoe verder in het Noordzeeoverleg?

De Nederlandse Vissersbond heeft ook aangegeven het huidige Onderhandelaarsakkoord af te wijzen en niet open te staan voor het alternatief. Omdat Nooitgedagt niemand anders vertegenwoordigt dan zijn eigen leden, staat de Ned. Vissersbond nu buiten het Noordzeeoverleg.

Voor de partijen die bij monde van Pim Visser nog wel aan tafel zitten bij het Noordzeeoverleg, geldt dat er tot de ledenconsultatie niks definitiefs kan worden toegezegd, zo is het statutair geregeld. Voor PO Urk zal de ledenconsultatie het bestuurlijk standpunt echter niet veranderen, PO Urk blijft, net als de Ned. Vissersbond, nadrukkelijk tegen beide voorstellen en het bestuur van Urk zal zich beraden over hoe in dit dossier verder gehandeld moet worden.
 
Concluderend: Het oordeel over het Onderhandelaarsakkoord van 10 februari 2020 zal op basis van democratische besluitvorming hoogstwaarschijnlijk leiden tot een ‘nee’, maar het compromisresultaat in combinatie met uitwerking door LNV van de kottervisie inclusief aanvullende maatregelen garnalenvisserij biedt perspectief, maar niet voor iedereen. De ledenvergaderingen hebben uiteindelijk het laatste woord en die moeten nog plaatsvinden. Dat willen we zo snel als het mag doen.