Vorige week kwam vanuit Brussel het bericht dat, na een jarenlange discussie, over de vernieuwde controleverordening een politiek akkoord was bereikt tussen de onderhandelaars van het Europees Parlement (EP), de Raad van visserijministers en de Europese Commissie (EC). In de herziening van de uit 2009 daterende huidige controleverordening wordt de nadruk gelegd op het toezicht op visserijactiviteiten, waaronder cameratoezicht en de traceerbaarheid van visproducten. Ondanks vele protesten en waarschuwingen is controle via camerabeelden er toch doorgedrukt, de volgende mislukte regelgeving dient zich aan!
De Europese Unie in brede zin (Europese Commissie, ministers van lidstaten en het overgrote deel van het Europese Parlement) vindt kennelijk nog steeds dat het huidige Gemeenschappelijke Visserijbeleid (GVB) niet goed functioneert want anders kun je niet na jarenlang praten en uiteindelijke besluitvorming komen tot zo’n draconisch maar vooral stompzinnige en problemen oproepende maatregel.
Deze maatregelen worden volgens Brussel genomen om te komen tot een betere naleving van regelgeving en een grotere consumentenbescherming (?) Nieuwe technologieën moeten daarom toegepast worden op EU-vissersvaartuigen van 18 meter of langer die een hoog risico op niet-naleving vormen.
De meest belangrijke is; elektronisch toezicht op afstand (REM) aan boord van vissersvaartuigen door middel van gesloten televisiecircuits (CCTV), om de naleving van de aanlandingsverplichting te garanderen.
Welke vloten worden aangemerkt als “hoog risico” is nog niet gedefinieerd maar omdat nadrukkelijk de koppeling met de onwerkbare aanlandplicht wordt gelegd kan een ieder bedenken dat de gemengde bodemvisserij met 80 mm hoog op het verlanglijstje van Brussel zal staan.
We kunnen ons in alle gemoede toch afvragen of de politici, beleidsbepalers en niet te vergeten de visserijcontroleurs hun verstand niet verloren hebben?
Nadat de visserij begin deze eeuw grote offers heeft gebracht door vangstcapaciteit in overeenstemming te brengen met vangstmogelijkheden, vastgesteld volgens de meest duurzame beheermethode (MSY) hebben we een aantal relatief rustige jaren gekend.
Echter door het bizarre, onverantwoorde en vooral onnodige besluit tot invoering van de aanlandplicht is de visserijsector in een vicieuze negatieve cirkel terecht gekomen, veroorzaakt door genoemde instanties.
Voor de totstandkoming van de aanlandplicht is volop gewaarschuwd voor de gevolgen van deze ondoordachte maatregel, nut en noodzaak werd niet onderzocht en ook een impactstudie bleef achterwege.
De aanlandplicht blijkt tot op de dag van vandaag nog steeds niet uitvoerbaar, naleefbaar en handhaafbaar en is nog enigszins hanteerbaar door het grote aantal uitzonderingen.
Maar alle verantwoordelijken die meegeholpen hebben aan dit bizarre besluit hebben allang een andere job of zijn met pensioen, alleen de visserman zit dagelijks op zee met onwerkbare situaties en is uiteindelijk gemanoeuvreerd in een positie van het nagenoeg structureel niet kunnen opvolgen van wet- en regelgeving. Hoe is het zover gekomen?
Ook de lidstaten en hun controlediensten zijn er achter gekomen dat de aanlandplicht onwerkbaar is maar omdat er in 2012 zelf mee ingestemd is hebben inmiddels meerdere lidstaten, waaronder Nederland, wegens het falen bij het toezicht op de aanlandplicht, infractieprocedures van de Europese Commissie aan hun broek gekregen.
Bij een dergelijke ontwikkeling zou je denken; beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald. Lidstaten, EP en Europese Commissie gaan werken aan oplossing om die onmogelijke aanlandplicht van tafel te krijgen.
Maar nee, helaas gaan we die route niet volgen. Integendeel; we gaan gewoon stoutmoedig door en bedenken een volgende reeks van niet uit te voeren regels.
En let op; we gaan een herhaling van zetten krijgen. Cameratoezicht wordt geforceerd ingevoerd, dan blijkt dat we er niets mee kunnen en het kunnen werken met de aanlandplicht geen stap dichterbij brengt met weer tot gevolg dat lidstaten in gebreke blijven en de nieuwe cyclus van infractieprocedures zal gestart worden.
Het is echt onbegrijpelijk en volstrekt onverantwoord dat het Brusselse besluitvormingsproces uiteindelijk op CCTV is uitgekomen als “enig redmiddel” voor de onwerkbare aanlandplicht. Maar kennelijk heeft niemand de moed gehad om de visserij te behoeden voor het volgende rampscenario. Het meest teleurgesteld hierin is het optreden van de ministers geweest, wat een stelletje angsthazen.
En uiteraard gaan straks de Spaanse en Franse minister er voor zorgen dat hun vloten op een of andere creatieve manier buiten schot blijven maar de boomkorvisserij en garnalenvisserij? De reactie uit Den Haag (LNV – RVO) en Utrecht (NVWA) kunnen we nu al raden en invullen…………..
Het is heel deprimerend dat de stortvloed van negatieve zaken over de visserij blijft doorgaan, wie houdt moed en vertrouwen om deze te weerstaan? Het wordt ons al voorgehouden; stel op prinsen geen vertrouwen.
Andere elementen in nieuwe verordening
Naast bovengenoemde uitbreidingen zijn er nog een aantal zaken doorgevoerd, zoals:
- VMS voor vissersvaartuigen kleiner dan 12 meter.
- Verplichting tot gebruik van Blackbox voor controle op het motorvermogen.
- Verwerkte visproducten moeten herleidbaar zijn naar vaartuig en vangstgebied
- Aanscherping bepalingen rond de 10% tolerantiemarge E-logboek en 20% voor de kleine vloot en hoeveelheden kleiner dan 100 kg.
- Aanscherping sanctionering rond “ernstige inbreuken”.
- Naast weging bij aanlanding blijft weging aan boord van kotters of in de visafslag ook mogelijk om de exacte gewichten vast te stellen. Hierbij moet het controleplan van de lidstaat deze mogelijkheid wel bieden.
Europarlementslid Bert-Jan Ruissen (SGP) was in dit dossier schaduwrapporteur en nam daarom deel aan de Triloog-onderhandelingen tussen EP, EC en Raad. Ruissen is uitermate ontevreden over de uitkomst en zal, net als de meeste NL-leden van het EP tegen stemmen.
Ruissen spreekt dan ook van een onwerkbare uitkomst: "Het is de ene onwerkbare maatregel stapelen op de andere onwerkbare maatregel. Het is juist tijd om de aanlandplicht af te schaffen, omdat die toch niet het beoogde effect heeft.
Als vissers ondermaatse vis weer zouden mogen teruggooien in zee, heeft die vis juist kans verder te groeien en zich voort te planten. Beter is om vissers weer selectiever te laten vissen, met bijvoorbeeld de pulstechniek. Zonder ongewenste bijvangst hoeven vissers immers niets overboord te gooien.”
Verder zegt Ruissen: “De hele regeling is gestoeld op een diep wantrouwen tegen vissers. Beter zou zijn als Brussel eerst de eigen verplichtingen tegen het licht had gehouden: sommige zaken zijn nu eenmaal onwerkbaar.”
Helaas zijn er in Brussel binnen de diverse geledingen te weinig personen die er ook zo over denken en de voor de visserij zo gewenste pragmatische aanpak nastreven.
Nee, doorgaan met het blijven stapelen van nog meer onwerkbare regels, daarmee het eigen falen camouflerend en de problemen over de schutting gooien van in dit geval de visserman.
Nu al weten we dat cameratoezicht nooit de oplossing zal worden, het zal alleen maar leiden tot nieuwe mislukkingen met als resultaat dat de visserman nog meer in het verdomhoekje geplaatst wordt, waarbij politieke en maatschappelijke druk (NGO’s) aan de orde blijft.