Deze week ontvingen wij van de Divisie Juridische Zaken van de NVWA het besluit dat het bezwaar van VisNed tegen de NVWA-facturen voor het in rekening brengen van keuringskosten voor voedselveiligheid gegrond is. De facturen over 2016 en 2017 worden nu ingetrokken en de in rekening gebrachte kosten worden door de NVWA aan vissers terugbetaald.

Zoals eerder aangegeven werden de keuringen in het kader van toezicht op voedselveiligheid tot de opheffing van het Productschap Vis in medebewind uitgevoerd door de buitendienst van het Productschap, de kosten hiervoor werden gedragen door het ministerie van LNV.

Bij de opheffing van het Productschap en de overgang hiervan naar de NVWA zijn afspraken gemaakt over de kosten. Vanaf 2018 ontvingen eigenaren van kotters echter facturen van de NVWA voor keuringskosten voor voedselveiligheid van vis en garnalen. 

Naar aanleiding van de facturen over 2016 en 2017 is in samenspraak met onze advocaten van Wybenga Advocaten te Rotterdam in 2018 een bezwaarprocedure opgestart waarvan de behandeling vertraging opliep omdat via een WOB-procedure informatie boven water moest komen.

In het bezwaar waren VisNed en de aangesloten leden (alle bedrijfsnamen waren opgesomd) de bezwaarmakers.

Advies Ministerie van VWS

In juni 2020 vond een hoorzitting plaats voor de bezwaar- en adviescommissie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Deze commissie adviseerde in september om de facturen te herroepen.

Begin september bleek dat de NVWA in eerste instantie niet van plan was om het advies van de commissie op te volgen. VisNed heeft alle zeilen bijgezet en aan de NVWA duidelijk gemaakt dat de facturen moeten worden ingetrokken. Gelukkig is de NVWA alsnog tot inkeer gekomen.

Motivering

De bezwaren van VisNed en de individuele leden zijn uiteindelijk gegrond verklaard. Ons verweer is overgenomen: De kosten voor de gedane inspecties door de NVWA zijn in genoemde jaren op grond van een onvoldoende duidelijke wettelijke grondslag bij betrokken visserijbedrijven onterecht in rekening gebracht.

Dit betekent dat de facturen van 6 april 2018 over het jaar 2016, alsmede de facturen van 31 mei 2019 over het jaar 2017, ongedaan worden gemaakt en de reeds betaalde bedragen zullen aan betrokken visserijbedrijven worden teruggestort.

Wij hebben begrepen dat over deze bedragen ook wettelijke rente verschuldigd is. Wij hebben navraag gedaan bij de NVWA hoe de verdere afwikkeling en terugbetaling zal gebeuren.

Bezwaar voor de periode 2018 en 2019

Het positieve besluit over de hierboven genoemde bezwaarprocedure gaat over de facturen voor 2016 en 2017. In 2020 heeft de NVWA ook facturen gestuurd voor de keuringen op voedselveiligheid in de jaren 2018 en 2019. Ten aanzien van deze facturen heeft VisNed binnen de daarvoor gestelde termijn eveneens bezwaar aangetekend. 

Wij verwachten dat de gunstige uitspraak met betrekking tot 2016/2017 ook positief uitwerkt voor het ingediende bezwaar tegen de facturen voor 2018 en 2019. Uiteraard moeten we de definitieve beslissing eerst afwachten, waarbij we verwachten dat deze beslissing aanvang december zal worden genomen.

Een grove berekening geeft aan dat in deze vier jaar de NVWA tenminste € 200.000,00 aan keuringskosten bij de leden van VisNed in rekening heeft gebracht, een bedrag wat dus bij positief besluit weer terugvloeit naar onze leden.

Op het moment van publiceren van deze nieuwsbrief is er nog steeds geen duidelijkheid over de Brexit en visserij is hét enorme en gloeiend hete hangijzer. De onderhandelaars komen niet dichter bij elkaar en de standpunten liggen nog mijlenver uiteen. Zowel de Europese Unie (EU) als het Verenigd Koninkrijk (VK) hebben het wederzijds over ‘onrealistische' voorstellen. De kans dat visserij wisselgeld wordt is groot, te groot.

Op 31 december om 24 uur zijn de Britten echt helemaal uit de EU en met een maand te gaan raakt de tijd op. De onderhandelingen gebeuren in grote stilte. De European Fisheries Alliance (EUFA) maakt zich grote zorgen over de proefballonnetjes die in, vooral de Britse, pers verschijnen.

Die ballonnetjes zijn verklaarbaar, want visserij is en blijft het enige punt waar de Britten voordeel uit een Brexit kunnen halen, dus het politieke imago van Boris Johnson staat op het spel.

De potentiele winst op het visserijdossier, zou voor hem een kans kunnen zijn om het veel grotere economische verlies in de rest van de economie te verdoezelen, ten koste van de EU vissers.

Vanuit de EU onderhandelaars is ons wederom verzekerd dat men pal staat voor de visserijbelangen. Naar wij begrepen hebben informeert de EU onderhandelaar Michel Barnier specifiek ook de Visserijministers een dezer dagen.

Op zijn boodschap zijn we zeer alert. Ondertussen blijven we aandacht vragen voor de dreigende situatie, RTV Noord Holland maakte deze week een item met de TX-1.

Er gaan hoe dan ook dingen veranderen op 1 januari 2021, bijvoorbeeld de speciale vergunning die nodig is om na 1-1-2021 in het VK water te mogen vissen, mits er een deal is natuurlijk. We hebben daarvoor bij RVO lijsten met scheepsnummers ingeleverd, die onlangs is geactualiseerd. 

LNV stuurt een informatiebrief naar alle vissers over de veranderingen. U hoeft dus niet zelf contact op te nemen met LNV of RVO, dat kan het beste via uw PO lopen, zodat de communicatie gestroomlijnd wordt. 

Zodra er meer bekend over de gevolgen van de deal die de EU het VK al dan niet hebben gesloten zullen we u via een extra tussentijdse nieuwsbrief informeren.

Adviesraden

Brexit is realiteit per 1 januari 2021, los van de vraag of dit met of zonder een deal gaat tussen de EU en het VK. Ook voor de Adviesraden binnen Europa heeft Brexit grote gevolgen, van de Engelse en Schotse collega’s is gedurende de laatste vergaderingen afscheid genomen. 

De verhoudingen komen ook heel anders te liggen. Na 1 januari 2021 is op de Noordzee en in de Noordwestelijke wateren het grootste gedeelte geen EU-water meer. 

Op de Noordzee worden met uitzondering van enkele in het Skagerrak alle bestanden gedeeld met het VK. In de Noordwestelijke wateren is dat met 49 van de 51 bestanden in de verschillende gebieden het geval.

In verschillende gremia, ook op het niveau van Adviesraden en Visserijorganisaties vindt overleg plaats hoe de toekomstige samenwerking eruit moet komen te zien. In de daartoe ingestelde Focusgroep van de NSAC en NWWAC neemt VisNed deel. Deze Focusgroep denkt hierover na en werkt aan voorstellen hoe dit ingevuld kan worden.

Van beide kanten wordt daar de nodige creativiteit en bereidheid gevraagd, immers visbestanden houden zich niet aan grenzen en een gezamenlijk duurzaam beheer is ons aller verantwoordelijkheid.

Vorige week vergaderde de Demersale werkgroep van de Noordzeeadviesraad (NSAC) over tal van actuele onderwerpen, waaronder Noorse kreeft, de aanlandplicht en een update van het advies over pulsvisserij. Sinds het vorige NSAC advies over puls (2015) is nieuwe informatie beschikbaar, informatie die de potentie van puls onderschrijft.

De NSAC behandeld een breed areaal aan visserijdossiers, waarbij gevraagd en ongevraagd advies wordt gegeven vanuit de groep stakeholders. 

Noorse kreeft

Hoewel op de Noordzee sprake is van 6 verschillende visgebieden, functional units genoemd, worden de adviezen over al deze gebieden samengebracht tot één TAC voor de hele Noordzee. Het recente ICES advies is besproken, waarin geadviseerd wordt om deze TAC 2021 met 17% te verlagen. De twee functional units waar de meeste Nederlandse vissers actief zijn (Botney Cut en Horns Reef) laten overigens een groei van het bestand zien.

In Nederland zijn we voor de vangstmogelijkheden Noorse kreeft sterk afhankelijk van internationale ruilen, met name met het Verenigd Koninkrijk (VK). In verband met Brexit is het nog volstrekt onduidelijk hoe vanaf 2021 internationale ruilen met het VK ingevuld gaan worden.

Aanlandplicht

Met de vertegenwoordiging van de Europese Commissie  werd van gedachten gewisseld over artikel 15 van het Gemeenschappelijk Visserijakkoord (GVB), het artikel waarin de aanlandplicht vastgelegd is. 

De Europese visserijindustrie staat vanaf het begin op het standpunt dat dit artikel er in deze vorm nooit had mogen komen omdat deze onuitvoerbaar is. De sector vindt dan ook dat dit artikel bij de eerstvolgende herziening van het GVB in 2023 op de schop moet en dat we tot die tijd de visserij gaande moeten houden met uitzonderingen en de minimis-regelingen.

De vertegenwoordiger van de Europese Commissie liet weten dat een revisie van artikel 15 niet aan de orde is. De aanlandplicht is en blijft een onderdeel van het GVB, dat is een politieke realiteit. Kortom; hier is nog veel werk te verzetten om politiek en beleid op andere gedachten te krijgen.

Technische Maatregelen

De eerste evaluatie van de vorig jaar geïntroduceerde nieuwe verordening Technische Maatregelen was voorzien voor het einde van dit jaar maar deze review is uitgesteld tot het eerste halfjaar 2021. Voor deze evaluatie vraagt de Europese Commissie advies van het adviesorgaan STECF. 

Deze vertraging geeft de Noordzeeadviesraad ook de mogelijkheid om een advies te geven van zaken die als belangrijk aangemerkt worden.

Samen met de Duitse collega’s is afgesproken dat VisNed het in 2015 uitgebrachte NSAC-advies over puls zal updaten. Er is tenslotte nieuwe wetenschappelijke informatie van ICES beschikbaar, waarin bevestigd wordt dat puls zowel economisch als ecologisch voordelen heeft, bijvoorbeeld in het reduceren van CO2-uitstoot een hot item in Europa.

In het Noordzeeakkoord zijn afspraken gemaakt over het sluiten van het gebied Borkumse Stenen. Daarbij is door de garnalenbestuurders een belangrijke fout in de kaarten over het hoofd gezien. In juli is aan het Noordzeeoverleg (NZO) gevraagd of die vergissing gecorrigeerd kon worden, waarop positief is gereageerd. Vanuit de PO’s ligt nu een voorstel voor correctie op tafel.

De kaartbeelden behorend bij het Noordzeeakkoord zijn in April 2020 naar de PO's gestuurd, maar toen in juni de kaarten in Visserijnieuws verschenen werd aangegeven dat er een fout in de kaarten zat. Een belangrijk visgebied voor garnalenvissers werd tot het gesloten gebied gerekend.

Zoals we van 2020 gewend zijn was er al snel sprake van diverse complottheorieën, waarbij aangegeven werd dat de garnalenvloot geslachtofferd zou zijn ten gunste van anderen.

Hier is natuurlijk geen sprake van, de organisaties waren echter zo gefocused op oplossingen voor de 100% voorgenomen sluiting van het Friese Front, dat de vertegenwoordigers van de garnalenvloot deze sluiting niet als knelpunt opgemerkt hebben. Een slordige fout, waarvoor een deel van de bestuurders ook al excuses heeft aangeboden en uiteraard is er aangedrongen op een correctie van het gebied.

Wachten op reactie NZO

In een memo aan het Noordzeeoverleg is in juli 2020 door VisNed als penvoerder van verschillende PO's voorgesteld om in de vergadering van 8 juli het probleem aan de orde te stellen.

De voorgestelde sluiting was immers rampzalig voor de Fries Groningse garnalenvissers. In de NZO vergadering van 8 juli 2020 is dit opgepakt en is er door de NZO partners toestemming geven voor correctie.

Er is nu vanuit alle PO’s een gezamenlijk (correct) kaartbeeld ingebracht bij LNV met het verzoek om daar bij het Noordzeeoverleg instemming op te verkrijgen.

Het gebied aan de zuidkant is binnen de scholbox verplaats naar het westen. We hebben goede hoop dat die instemming er zal komen en wachten als sector af tot het NZO hierover beslist heeft.

De jaarlijkse decemberraad, waar de quota voor het volgende jaar wordt vastgesteld, wordt dit jaar op 15 en 16 december in Brussel gehouden en verloopt dit jaar anders vanwege Brexit en COVID-19. Hopelijk kan er tegen die tijd invulling gegeven worden aan een Brexit-afspraak, anders moet de ingewikkelde puzzel rond een 'No deal' gelegd worden. 

Naast de onderhandelingen tussen lidstaten en de Europese Commissie, is de decemberraad altijd een mooie ontmoetingsplek voor Europese visserijcollega’s. Dat zal nu vanwege de reisrestricties helaas niet het geval zijn. De LNV delegatie, die wel fysiek aanwezig is, zal via internet de sector en NGO’s op de hoogte houden.

Er zijn een paar belangrijke aandachtspunten, namelijk het rogquotum, het tongquotum en de overdracht van quotum van 2020 naar 2021. Over deze punten is overleg met het Ministerie van LNV, op 2 december spreken we hierover met Minister Schouten.

Quota 2021

Het rogquotum is knellend. Er wordt op de visgronden steeds meer rog gezien en gevangen, maar het quotum is te laag omdat gegevens over de bestanden ontbreken. Voor rog hebben we intensief overleg met het VK en de nauwe relatie met het VK is daarin ook belangrijk, hoe dat na Brexit voor de EU landen uitpakt is de vraag.

Voor Tong adviseert ICES een verhoging van 22%, de vraag is of dat advies in de decemberraad overeind blijft. Tenslotte is er in 2020 door COVID-19 nogal wat quotum blijven liggen en dat willen de PO’s graag meenemen naar 2021. De regel is dat 10% van het quotum meegenomen mag worden naar het volgende jaar.

Vanuit VisNed is nu voorgesteld dat dit jaar 25% van het quotum 2020 mag worden meegenomen naar 2021. Dat is overigens qua duurzaamheid geen probleem, zo heeft ICES eerder geadviseerd.

In het kader van Vibeg zijn afspraken gemaakt over het privaat toezicht op de garnalenvisserij. Dit toezicht loopt via twee routes, namelijk de techniek van de Black Box en de onafhankelijke regeling van het toezicht hier op. Op dat laatste gebied zijn vorige week grote stappen gezet toen de PO’s en de Stichting Visserij & Natuur de regeling bespraken.

Dit voorjaar schakelde de PO’s gezamenlijk het juridisch adviesbureau “Wetgevingswerken” in, om een waterdichte regeling voor toezicht op de garnalenvisserij te ontwerpen. Een robuuste regeling, die simpel toe te passen is.

Een regeling die kijkt naar ‘zwart ’of ‘wit’ en weinig discussies laat over de vele tinten grijs op het vlak van naleving. Er is een simpele regeling uit gekomen die het toezicht op de NB-wet vergunning goed mogelijk maakt, maar die ook al voorbereid is voor het toezicht op het weekendverbod, de PAP-maatregelen en het motorvermogen.

Onafhankelijk toezicht

Kern van de regeling is een onafhankelijk toezicht, los van de PO’s. Een onafhankelijk orgaan zal dit toezicht verzorgen, zodat iedere vorm van belangenverstrengeling onmogelijk is.

Met een juridisch vangnet dat ervoor zorgt dat het allemaal eerlijk en betrouwbaar gaat. Dus ook met de mogelijkheid voor beroep als er echt iets aan de hand is. In de komende maanden wordt het werk afgerond en kan er proefgedraaid gaan worden, eerst zonder boetes.

Als het volgens plan verloopt, kan in de loop van 2021 het stelsel in werking treden. Dan is er geen onderscheid meer tussen beleid van PO’s, dan is er een onafhankelijk en gelijk speelveld, waar velen al lang om vragen.

Dat is een goede zaak, met als bijkomend voordeel dat de NVWA zich kan toeleggen op het controleren van vissers die zich niet bij het systeem hebben aangesloten.

Want in deze regeling gaat het signaal van de Black Box zowel rechtstreeks naar het toezichtsorgaan als naar de NVWA. Voorwaarde is wel dat er voldoende voortgang zit in het technische Black Box traject, maar ook daaraan wordt hard gewerkt.

De visserijorganisaties en andere belanghebbende partijen, zoals softwareproducenten, zijn onlangs door het ministerie van LNV geïnformeerd dat wat betreft de registratie van de vangsten het nodige gaat veranderen. RVO neemt deze verantwoordelijkheid over van de NVWA.

Tot nu toe neemt de NVWA de ontvangst van de vangstregistratie voor haar rekening en zorgt ervoor dat de goede gegevens bij de juiste instanties terecht komen. 

De NVWA-inspecteurs helpen de vissers bij het juist registeren en zij zijn het aanspreekpunt indien er iets fout gaat en een bepaalde registratie een correctie nodig heeft.

Volgens de overheid is dit een oneigenlijke taak voor de NVWA, zij is primair verantwoordelijk voor de controle en handhaving van de vangstregistratie en niet voor het registreren als zodanig. 

Daarom worden deze taken gescheiden en draagt NVWA de registratie van de visvangst over aan de RVO. Hiermee ontstaat volgens LNV een heldere taakscheiding:

• De visser is verantwoordelijk voor een tijdige, volledige en juiste registratie van zijn vangst;
• RVO is verantwoordelijk voor het inwinnen, registreren en monitoren van de vangstgegevens;
• NVWA richt zich op toezichthouden en handhaven.

De overheid heeft het project Overdracht Vangstregistratie opgestart dat er voor moet zorgen dat het registeren en monitoren van de vangstgegevens door de NVWA op een goede manier wordt overgedragen aan de RVO in twee fases: 

In fase 1 opent RVO een helpdesk, die moet gaan fungeren als aanspreekpunt voor de visserman (in plaats van de NVWA-inspecteur). In fase 2 worden het proces en de systemen van vangstregistratie doorontwikkeld, met de bedoeling dat dit voor de visserman eenvoudiger wordt.

Verlengen van korte lijntjes een zorg

In een onlinebijeenkomst afgelopen dinsdag is uitvoerig gesproken over de stand van zaken. Hierin hebben we vanuit VisNed onze grote zorgen geuit, met name over het nieuwe contact dat opgebouwd gaat worden in de vorm van de RVO-helpdesk die de plaats in gaat nemen van de NVWA-inspecteur. 

Wij hebben naar voren gebracht dat de visserman doorgaans een kort lijntje heeft met een NVWA-inspecteur, waardoor er snel gehandeld kan worden als de invoer snel correctie of aanvulling behoeft. 

Hierbij opereert de NVWA-inspecteur vaak proactief en worden veel onnodige fouten tijdig gecorrigeerd. De visserman en ook de PO’s hechten hieraan grote waarde.

In de vergadering bleek dat ook de NVWA-inspecteurs zelf deze zorg delen. Echter, de beleidsbeslissing is genomen en het is aan alle betrokkenen om een goede modus te vinden en te komen tot een procedure die zo nauw mogelijk aansluit bij de huidige werkwijze in samenwerking met de inspecteur.

Het hele proces moet volgend jaar juli afgerond worden. Vanuit de overheid werd aangegeven dat de inspecteurs de eerste tijd betrokken blijven bij het proces van overdracht.

VisNed blijft bedenkingen houden tegen deze wijziging en blijft alert. Het moet uiteindelijk niet zo zijn dat we moeten constateren dat de administratieve rompslomp en de bijbehorende procedure alleen maar belastender is geworden.

De constatering dat de visserij op Bruine- of Noordzeekrab steeds belangrijker wordt heeft er toe geleid dat er vanuit 3 Adviesraden besloten is een Focusgroep in het leven te roepen. Gezien ook een toename van deze activiteiten op de Noordzee neemt VisNed deel in deze werkgroep.

Noordzeekrab (Brown Crab) mag zich in een steeds grotere belangstelling vinden. In de westelijke wateren was er al een gerichte visserij met behulp van potten op deze soort maar sinds een aantal jaren heeft deze visserij zich ook op de Noordzee ontwikkeld.

Marktontwikkelingen

Naast een toename in volume, ontwikkelde de afgelopen jaren ook de prijsvorming van levende krab zich positief mede dankzij een toenemende markt in China. 

Op dit moment is de marktsituatie lastiger, mede door een aanscherping van regelgeving op het gebied van voedselveiligheid en hygiëne, wat weer geleid heeft voor een blokkade van de Chinese markt met een forse prijsdaling tot gevolg.

In het begin waren op de Noordzee alleen Ierse en Engelse vissers actief, later gevolgd door vissers uit EU-landen, waarbij recent ook onder Nederlandse vlag een krabbenvisser gestart is. 

Tot nu toe vindt er geen beheer plaats en er is ook weinig bekend over de ontwikkeling van het bestand. Veel vissers die hun broodwinning uit deze tak van sport halen, vragen zich wel af of hier meer aandacht voor moet komen wat moet leiden tot meer informatie over de populatie en uiteindelijk een duurzaam beheer.

Afspraken over ruimte

Naast het aspect van dierenwelzijn, met vragen over de manier van doden van krabben is een belangrijk punt de ruimtelijke claims die gekoppeld zijn aan deze vorm van visserij.

In vooral het Duitse en Deense deel van de Noordzee vindt een concentratie plaats van het plaatsen van potten met de daarbij behorende ruimteclaim. 

Dit betekent dat er goede afspraken moeten komen over wie waar vist. Communicatie over posities en visbestekken is van groot belang om actief en passief vistuig naast elkaar te kunnen laten voortbestaan. Vanuit VisNed zullen we daar begin volgend jaar initiatief op nemen.

De Europese visserijsector heeft vorige week een nieuw advies uitgebracht over het beheer van kabeljauw in de Noordzee, Skagerrak en het Oostelijk Engels Kanaal. Naast de vaststelling van een TAC maken een aantal aanvullende maatregelen hiervan onderdeel uit. De EU, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk (VK) worden opgeroepen dit advies over te nemen.

Vorig jaar heeft deze werkgroep, met deelnemers uit Engeland. Schotland, Noorwegen, Denemarken, België en Nederland (VisNed), voor de eerste keer een gezamenlijk advies uitgebracht.

Dit gebeurde omdat de toestandsbeoordeling van dit kabeljauwbestand door ICES drastisch naar beneden werd bijgesteld met als advies een TAC-reductie van 60%.

De Europese visserijindustrie heeft vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid voorstellen gedaan over het beheer van kabeljauw. Dat leidde tot aanvullende maatregelen en een minder ingrijpende korting op de TAC. 

De Europese Unie en Noorwegen hebben dit jaar de extra maatregelen ingevuld, met name in de vorm van gesloten gebieden. In de Noorse zone gelden deze gebieden voor alle bodemvistuigen, in EU-wateren geldt een vrijstelling voor vistuigen die minder dan 5% kabeljauw vangen.

Nieuwe maatregelen

De Europese visserijsector stelt voor om het herstel van het kabeljauwbestand binnen MSY-referentiepunten te komen iets langer de tijd te geven, daarmee kan een verdere TAC-reductie voorkomen worden.

Verder worden de seizoensluitingen in het voorjaar gecontinueerd. De verwachting is dat Noorwegen in de periode 1 juli – 31 december 2021 opnieuw gesloten gebieden gaat toepassen. 

De door de EU voorgestelde gebieden worden ook geaccepteerd, mits de uitzondering voor tuigen met minder dan 5% kabeljauwvangst in stand blijft.

Vanaf 1 januari as. is het VK een onafhankelijke kuststaat. Dit land neemt dan, net als Noorwegen, eigenstandige besluiten inzake het visserijbeheer. In het VK wordt gesproken over het opzetten van een RTC-systeem maar dan wel op basis van real-time / on board informatie. 

Dit worden gebieden van 15 bij 15 zeemijl en ze gaan gelden voor 21 dagen. Dit systeem moet van kracht worden vanaf april 2021 (na seizoensluitingen) en gaat gelden voor alle vistuigen met uitzondering van pelagische tuigen. 

Het advies vanuit de Europese visserij-industrieën is HIER te vinden.

De Europese Commissie heeft vorige week de Offshore Renewable Strategy gelanceerd, waarin voorgesteld wordt om de hoeveelheid offshore windenergie versneld te vervijfvoudigen in 2030 en vervijfentwintigvoudigen in 2050. Dit kost de Europese gemeenschap 800 miljard en hun mariene milieu. Met deze ambitie wordt voorbij gegaan aan zowel de kwaliteit van het mariene milieu als het voedselvraagstuk, waar visserij internationaal een belangrijke rol in vervult.

De Europese plannen aangaande de versnelde uitrol van offshore wind komen niet als een verassing, maar dat verzacht de landing van de politieke ambities binnen de visserijsector niet.

Waar we in Nederland nu al geconfronteerd worden met de plannen voor windparken die ten koste gaan van visgronden, lopen ze in Europa nog verder op de zaken vooruit.

Sterker nog, de Europese plannen lopen op de realiteit vooruit, ze gaan er in elk geval aan voorbij. Die realiteit is namelijk dat de benodigde ruimte voor deze plannen ontbreekt, omdat er enkel daar gebouwd kan worden waar de omstandigheden geschikt zijn.

We hebben, ook in Europees verband, de verantwoordelijkheid om zorg te dragen voor visserijgemeenschappen, zorg te dragen voor het mariene ecosysteem en zorg te dragen voor voedselzekerheid.

Deze drie gaan niet samen met deze doldrieste toename in offshore windparken, ondanks dat Eurocommissaris Sinkevičius het heeft over duurzaam medegebruik en vreedzaam samengaan van gebruiksfuncties.

In plaats van versnellen, zouden we juist misschien wat meer tijd moeten nemen, zodat er tijd is om goed te onderzoeken wat de gevolgen zijn van deze enorme hoeveelheid windmolens. Gevolgen zijn er namelijk zowel ecologisch, als economisch, maar ook is het niet eens zeker of de hoeveelheid opgewekte stroom wel effectief benut kan worden.

De offshore-energie plannen haken aan bij de Europese Green Deal, die onder leiding van vice-president Frans Timmermans wordt uitgerold. Timmermans stelt: "Hernieuwbare offshore-energie is nu al een echt Europees succesverhaal." Wij weten niet op welk verhaal hij hiermee doelt, maar het zal ergens in een sprookjesboek staan en dat zal, zoals het nu gaat, in elk geval voor de vissers niet eindigen met 'en ze leefden nog lang en gelukkig'.

Meer informatie vindt u op de website van de Europese Commissie. 

Ontwikkelingen op het vlak van computersimulaties, maken het ontwikkelen van innovatieve vistuigen een stuk efficiënter en zijn veel belovend voor de snelheid waarmee straks inschattingen gemaakt kunnen worden ten aanzien van de werking van nieuwe netten en tuigen. Een samenwerking tussen het instituut Marin, de TU Delft, WMR en het Innovatiecentrum Stellendam presenteerde hun eerste terugkoppeling aan de gebruikerscommissie, waar VisNed deel van uitmaakt.

In het regeerakkoord is budget vrijgemaakt voor innovatief technisch wetenschappelijk onderzoek, dit is het budget wat loopt via NWO. Eén van de projecten die toegekend is, heet ‘Numeriek Modelleren van Visnetten’. In dit project wordt gekeken naar de potentie van simulaties voor toepassing in de visserij.

Computersimulaties zijn tegenwoordig het moderne alternatief voor modelproeven, onder meer in de vliegtuigindustrie, de scheepsbouw en de offshore. In de visserij wordt deze techniek nog niet veel toegepast, maar biedt wel grote kansen om middels betrouwbare computermodellen zicht te krijgen op wat er onder water gebeurt. 

In de sleeptank van MARIN worden normaalgesproken grote offshore constructies en geavanceerde scheepsmodellen getest en bemeten. Onlangs werd voor het eerst een visnet te water gelaten, een boomkornet van de TH-10. Dat was geen sinecure, maar het leverde wel een eerste set aan waardevolle gegevens op. 

Als het project verder volgens verwachting verloopt, komt er een nieuw instrument voor innovatieve ontwikkeling voor de vloot beschikbaar. Dit betekent dat we kunnen gaan van testen in een ingewikkelde flumetank, naar het meer praktische bassin in Stellendam naar ondersteuning met computermodellen.

Vanuit het project zal veel gerapporteerd worden in Visserijnieuws, binnenkort wordt een uitgebreid artikel hierover in dit vakblad gepresenteerd.

Eén van de pijlers voor innovatie is uitstootvermindering, waarbij het doel is om te komen tot emissiearme visserij. Het Waddenfonds heeft middelen beschikbaar gesteld om ook voor de visserij op dit vlak innovatie te realiseren, hoewel hier niet te licht over gedacht moet worden, blijkt na een eerste bijeenkomst op 17 november jl.

Het Waddenfonds heeft in juli 2020 toegezegd een bijdrage te leveren aan vergroening van de scheepvaart op de Waddenzee, van veerboten tot visserij. De totale begroting voor het vierjarige Green Shipping project bedraagt € 26 miljoen, waarvan tweederde wordt bijgedragen vanuit het bedrijfsleven.

Het project is onderdeel van het Investeringskader Waddengebied (IKW) van de drie Waddenprovincies, een meerjarig programma om grote investeringen in de Waddenregio mogelijk te maken.

Ombouw en nieuwbouw

De afgelopen jaren zijn er diverse stappen gezet op het vlak van uitstootvermindering, in het grotere kottersegment zijn de MDV schepen hier een voorbeeld van.

Ook voor de garnalenvisserij zijn meerdere ontwerpen gemaakt, tot dusver is er in dit segment nog geen vloottransitie ingezet en blijven de ontwerpen op de plank liggen.

In het project Green Shipping zal gekeken worden naar de potentie voor ombouw van bestaande schepen en nieuwbouw van een mogelijk pilotschip, waarbij getest kan worden met nieuwe duurzame vormen van voorstuwing.

Er is in de eerste bijeenkomst gesproken over onder meer de toepassingsmogelijkheden van HVO, CNG, LNG en LBG en waterstof.

Logistiek

Eén van de complicaties van een nieuw soort brandstof is de logistiek. Kan je overal wel bunkeren, hoe wordt de nieuwe brandstof gewonnen en opgeslagen en is de regelgeving wel toereikend of juist beperkend?

Het lastige is dat er zoveel initiatieven zich nog relatief in de beginfase bevinden, dat het een grote gok is om ergens op in te zetten, niet zeker wetend of die brandstof ook echt de toekomst wordt. 

Waterstof

Vooral waterstof steekt in de media regelmatig de kop op, mede omdat (de Waddenprovincies) grote ambities op dit vlak hebben, al dan niet in combinatie met windenergie. Er is al onderzoek gedaan naar de potentie, maar de eerste ramingen komen uit op een investering van rond de 1,2 miljoen voor een garnalenkotter.

De vraag is wie dat kan en wil investeren in een Wadkotter op dit moment. Desalniettemin houden we vanuit de sector de ontwikkelingen in de gaten, deze volgen elkaar namelijk vrij snel op. Aansluiting bij (grotere) lopende projecten is daarbij van belang. 

Het INMARSAT-satelliet grondstation in het Friese Burum is essentieel voor veiligheidsverkeer van onze vissersvloot. Het dreigt nu te moeten wijken voor de belangen van 5G telefonie. Wij hebben de leden van de Tweede Kamer gevraagd de veiligheidsbelangen van onze vissers en alle andere zeevarenden een zware weging te geven in het afwegen van belangen.

Het grondstation heeft de bijnaam “Het Grote Oor’ en terecht. Het Friese “grutte ear” hoort de VMS-piepjes, maar luistert vooral ook naar alle veiligheidsberichten vanaf zee, van het GMDSS-systeem en ook van de Radio Medische Dienst.

Via Burum hebben artsen zodoende contact met Nederlandse schepen op zee. Of het nu om het hechten van een grote wond gaat op een trawler voor Afrika, of om een gebroken been op de Noordzee, it grutte ear hoort alles.

Het GMDSS-systeem is essentieel en redt levens. Maandelijks worden er 35 noodoproepen gedaan die worden ontvangen in Burum. In geval van nood kan op een schip met één druk op een rode knop de Kustwacht bereikt worden.

Dat gebeurt via de satellietdiensten van INMARSAT. Hiermee worden wereldwijd gemiddeld 5 levens per dag op zee gered.

Frequenties

De frequenties van INMARSAT zouden nu de 5G internet belangen van bijvoorbeeld smartphones ín de weg zitten. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat lijkt de telecombelangen nu voorrang te willen geven.

VisNed heeft de Kamerleden echter gevraagd de veiligheidsbelangen van onze vissers en alle andere zeevarenden voorrang te geven boven de commerciële belangen van 5G:

Als het gaat tussen heel snel kattenplaatjes downloaden versus het doorgeven van medische noodgevallen lijkt het ons geen discussie wat er voorrang zou moeten hebben. 

Hieronder het meest recente benuttingsoverzicht van de uitputting van de voor de kottervloot belangrijkste Nederlandse quota. Het gaat hierbij om het overzicht per 26 november 2020, feitelijk tot en met week 45.

Ter vergelijking met vorig jaar het overzicht per 14 november 2019, dat gaat over de periode tot en met week 43.

Ook in 2020 hebben de Nederlandse PO’s in CVO-verband maatregelen genomen om de benutting van een aantal nationale quota zo duurzaam mogelijk te maken en om vroegtijdige sluiting van deze quota te voorkomen. Voor zeebaars gelden overheidsmaatregelen.

PAP-regeling schol:                                                                                                                                                                      

Met ingang van maandag 30 november as. gaat de nieuwe de periode van 4 weken in. Deze loopt van week 49 t/m 53 en de regeling luidt als volgt:

• Een vaartuig met een basiscontingent schol tot 315 ton mag in deze 4-weekse periode maximaal 100 ton schol aanvoeren;
• Een vaartuig met een basiscontingent schol tussen 315 tot 630 ton mag in deze 4-weekse periode maximaal 115 ton schol aanvoeren,
• Een vaartuig met een basiscontingent schol van meer dan 630 ton mag in deze 4-weekse periode maximaal 130 ton schol aanvoeren.

Tarbot, griet: Minimum aanvoermaat: 27 cm.

• De maximaal aan te voeren hoeveelheid tarbot/griet per vaartuig per week of reis langer dan 7 dagen is door de PO’s vastgesteld op 3.000 kg dood gewicht. Indien een vaartuig meer dan 3.000 kg vangt dient het lid dit z.s.m. te melden aan de eigen PO.
• Bij aanvoer van meer dan 3.000 kg en/of kleiner dan 27 cm tarbot / griet wordt een heffing van € 10,00 per kg toegepast.
• Deze maatregel geldt niet voor het Skagerrak.

Tongschar: voor tongschar geldt een minimum maat van 25 cm waarbij de tongschar van 25 – 27 cm moet worden gesorteerd in een aparte klasse: tongschar IIIb of tongschar IV.

Noorse kreeft: Aanvoer en verhandeling van meer dan 30 stuks in een kilogram is verboden. Verder: max. 10% kreeftstaartjes per aanlanding.

Roggen: Minimum aanvoermaat: 55 cm.

• Een vaartuig mag per week of reis langer dan een week totaal maximaal 320 kg roggen (stekelrog - RJC, Grootoog rog (koekoeksrog) - RJN, gevlekte rog – RJM, blonde rog - RJH) aanvoeren.
• Let op: graag juiste codes gebruiken om dubbeltellingen, dus verlies van quota te voorkomen.
• Bij overtreding minimum maat en/of maximale hoeveelheid wordt door de PO een heffing opgelegd van € 5,00 per kg.
• Deze maatregel geldt niet voor het Skagerrak.

Zeebaars; Minimum maat voor zeebaars voor alle vlootsegmenten is 42 cm.

• Gerichte visserij op zeebaars met sleepnetten is verboden.
• Vanaf 1 april 2020 geldt voor alle vaartuigen, die gebruik maken van een gesleept vistuig (er is geen onderscheid meer tussen boomkor/borden en fly shoot), een bijvangst-percentage van 5% met een maximale aanvoer van 520 kg per 2 maanden. Het percentage wordt berekend aan het eind van de reis.
• Voor staandwant-vissers geldt een maximale aanvoer van 400 kg per jaar.
• Voor de handlijn-vissers geldt 700 kg per jaar.