Zowel vanuit de visserijsector als vanuit politiek en overheid is zwaar afkeurend gereageerd op de illegale actie van Greenpeace, waarbij zij stenen hebben gestort op de Doggersbank. Deze stenen kunnen voor vissers grote gevaren met zich meebrengen. 

Greenpeace is "partner" in het Noordzeeoverleg, waar de sector overigens op dit moment in zijn geheel niet aan deelneemt, ook de VisNed PO's niet. VisNed als koepelorganisatie is zelf geen partij in het Noordzeeakkoord. Er was al skepsis over het maken van afspraken met natuurorganisaties, maar deze actie van Greenpeace bevestigt voor velen het gevoel dat Greenpeace geen knip voor de neus waard is als het gaat om het zijn van een geloofwaardige gesprekspartner. 

Goed zeemanschap

VisNed heeft aangifte tegen de kapitein en eigenaar van het Greenpeace schip "Esperanza" gedaan. Het is aan het Openbaar Ministerie om uit te zoeken of Greenpeace in haar recht staat. Door de organisatie zelf wordt aangegeven dat zij de locaties bekend gemaakt hebben, maar dat snijdt voor een visser die dankzij opgeviste stenen aan dek een arm of been breekt (laat staan erger) weinig hout. De Noordzee is een turbulent gebied en het kan op de ondiepe Doggersbank flink spoken. Stenen zijn op zo'n ondiep stuk zee net knikkers en of ze lang op de locaties blijven liggen waar ze gedumpt zijn is maar zeer de vraag. Daarnaast is het ook een kwestie van goed zeemanschap. Degenen die bij Greenpeace meewerken aan deze acties, schippers en bemanningsleden, hebben allen een maritieme achtergrond. Als je willens en wetens collega's in gevaar brengt, terwijl er op zee sprake is van onderlinge gedragscodes en veiligheid voorop, dan ben je wat ons betreft de titel 'kapitein' onwaardig. 

Natuurbescherming op de Doggersbank

Het betreffende gebied op de Doggersbank is aangemerkt als Natura2000 gebied, maar daarmee niet automatisch voor visserij verboden gebied. Dat is een hardnekkig misverstand, waar Greenpeace op in probeert te spelen. Beschermingsmaatregelen moeten eerst worden goedgekeurd en binnen Europa een proces doorlopen. Dat proces bevindt zich in een eindstadium, maar zolang er geen regels gelden is er sprake van legale visserijactiviteit in dat gebied. Wat hier echter vooral aan de hand is, is dat het Verenigd Koninkrijk na vertrek uit de EU de mogelijkheid heeft om strengere natuurbeschermingsmaatregelen toe te passen dan de Europese regels, en daar is Greenpeace vooral op uit. Het is een goedkope actie met gevaarlijke gevolgen, waarbij er opportunistisch wordt ingespeeld op de Brexit-onzekerheid.

Gevolgen

De actie van Greenpeace moet wat ons betreft gevolgen hebben voor het Noordzeeoverleg. Wij staan daarin niet alleen, ook vanuit de VVD, het CDA en SGP is verbolgen gereageerd op de gevaarlijke actie. Zelfs Tjeerd de Groot (D66) heeft aangegeven dat voor een partij als Greenpeace op deze manier geen plek is aan de onderhandelingstafel. Het Ministerie van LNV is in contact getreden met buitenlandse ministeries om te kijken op welke manier hier tegen opgetreden kan worden.

In de Brexit onderhandelingen draaien we vanuit VisNed actief mee in de lobby van de European Fisheries Alliance. In eigen land overleggen we met LNV over de praktische zaken rondom Brexit, zowel in het geval van een 'Deal' als in het geval van 'No Deal'. Op dat laatste hoopt niemand, maar het blijft een optie.

De politiek draait op volle toeren en dat betekent anno 2020 dat er ook veel ‘fake news' wordt verspreid over die onderhandelingen. We blijven er als EUFA kalm onder en vertrouwen op onze Brusselse bronnen. In praktische zin staat er veel op het spel. Zeker in geval van 'No Deal', of een magere deal. De toegang tot de Britse waterren, de aanvraag van een licentie en andere praktische zaken zijn niet vanzelfsprekend.

Vlagkotters

Voor Britse vlagkotters wordt de zaak nog ingewikkelder. Als er een deal komt, dan is veel geregeld en is het een kwestie van de juiste papieren invullen of gegevens aanleveren via websites. Dat is wel wat ingewikkelder dan het vroeger was en systemen tussen VK en EU zullen in januari nog niet gekoppeld zijn. Maar de z.g. ‘sanitaire keuring’ van de aangelande vis komt ook aan de orde, dat moet in een keuringstation gebeuren. Vraag is waar en wanneer en hoe en of dat bijvoorbeeld op zaterdagen kan als de vloot binnenkomt.

Oefenen

Vanuit VisNed formuleren we vragen en gaan we samen met de douane en de NVWA in overleg om een simulatie op te zetten, waar ook transporteurs en de visafslagen bij betrokken worden. Contactpersoon hiervoor is Nathanaël Middelkoop.

Al eerder schreven we over de desastreuze plannen van de Duitse overheid om de visgronden in het gebied Sylt te sluiten voor alle vormen van bodemvisserij, inclusief de garnalenvisserij. Vanuit VisNed hebben we intensief contact met de Deense en Duitse collega's hierover en we hebben LNV van onderbouwing voorzien, afkomstig van de bij ons aangesloten producentenorganisaties.

Een heel groot deel van de garnalenvissers vist niet alleen voor de Nederlandse kust, maar kent een seizoensgebonden migratie met de garnalen mee. De visgronden in de Sylt zijn belangrijke visgronden in de winterperiode, hoewel er ook bedrijven zijn die meer dan de helft van het jaar, laat staan bijna het hele jaar in de Sylt actief zijn. 

Duitsland werkt aan Natura2000 plannen, die voor alle vissers (ook hun eigen vissers) het einde kunnen betekenen van hun bedrijf. Een groot deel van de vloot haalt een deel van de verdiensten uit het gebied, wanneer dat wegvalt wordt de financiele situatie van deze bedrijven instabiel, laat staan onmogelijk. VisNed heeft, na gesprek, ook het standpunt schriftelijk onderbouwd richting het Ministerie van LNV. 

Volgende week vergaderen de Noordzeelidstaten in de z.g. ‘Scheveningen groep” en daar staan de Duitse plannen op de agenda. De sector heeft aan LNV gevraagd in geen geval in te stemmen met de Duitse plannen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw PO.

De Europese Commissie heeft onlangs een rapport gepubliceerd over het vreedzaam samengaan van visserij en wind op zee. Daar zijn vanuit de visserijsector grote vraagtekens bij geplaatst. Onze Europese koepels EAPO en Europêche hebben hun kritiek niet onder stoelen of banken gestoken en  de Europese Commissie hier op aangesproken.

Het rapport, dat helaas slechts in het Engels beschikbaar is, heet ‘Recommendations for positive interactions between offshore wind farms and fisheries’ en is deze zomer gepubliceerd. In dit rapport wordt het beeld geschetst van een situatie waarin de visserij profiteert van wind op zee en andersom. Wij zien echter in Nederland ook het tegenovergestelde gebeuren momenteel, dus dat wensbeeld komt niet overeen met de praktijk. Europêche en EAPO stuurden hierover een brief waarin de kritiek op het rapport kenbaar is gemaakt.

Voorzorgsprincipe ontbreekt

De grootste kanttekening wordt geplaatst bij het feit dat bij de uitrol van wind op zee de toepassing van het voorzorgsprincipe ontbreekt. De ecologische risico’s van de bizar snelle en grootschalige uitrol van Wind op Zee wordt genegeerd omwille van een politieke agenda. In alle discussie is het visserijbelang ondergeschikt aan de energietransitie, terwijl er geen afweging wordt gemaakt ten aanzien van de negatieve effecten van wind op zee in vergelijking met andere energiebronnen. Daarover dienden de Europese visserijorganisaties in augustus bij de EU een zienswijze in in het kader van een openbare EU raadpleging. 

EAPO en Europêche aan tafel bij wind op zee

Afgelopen week overlegden EAPO en Europêche met de Europese Commissie, wat er toe heeft geleid dat de visserijorganisaties een zetel krijgen in een adviesgroep over Wind op Zee. Ook wordt de visserijinbreng meegenomen in een groot zogeheten ‘desk top onderzoek’, dat DG Mare op dit moment laat uitvoeren.

Door manier waarop wind op zee rücksichtslos wordt uitgerold momenteel, worden visserijgemeenschappen bedreigd en zo ook een duurzame vorm van voedselvoorziening. We weten als sector wel wat de verliezen zijn, maar krijgen geen zekerheid over of er winst voor ons en toezeggingen zijn vaag, van win-win is in elk geval zeker geen sprake.

Het persbericht van EAPO staat online, deze week ook meer in Vissrijnieuws over dit onderwerp. 

Op woensdag 23 september heeft de startbijeenkomst van het project Vistikhetmaar 2 plaatsgevonden. In dit project wordt een vervolg gegeven aan het aflopende project van Vistikhetmaar. Vistikhetmaar wil zich de komende periode op een breder publiek richten om zo de kennis over de visserij te vergroten. Deelnemers in dit EFMZV-project zijn: ProSea, WMR, VisNed, de Redersvereniging en Vissersbond.

De website Vistikhetmaar (www.vistikhetmaar.nl) is sinds november 2016 het centrale punt van een door de Sectorraad Visserij beheerd kennissysteem van de visserij. De website Vistikhetmaar heeft inmiddels ruim 1.000 bezoekers per week en neemt een belangrijke plek in bij de informatievoorziening naar vissers en het visserijonderwijs.

De enorme uitdagingen waar de visserij en het visserijonderwijs de komende jaren voor staan, vergroten de noodzaak om te blijven investeren en innoveren in kennisverspreiding en kennisuitwisseling. Een verbindend, goed functionerend en continu vernieuwend kennissysteem levert een bijdrage aan het zo goed mogelijk kunnen blijven begrijpen van de snel veranderende wereld. Ook draag het bij aan een gelijke basis binnen de sector, het vergroten van het kennis- en professionaliseringsniveau van de vissers en het visserijonderwijs.

In dit project wordt het bestaande kennissysteem Vistikhetmaar uitgebouwd en op basis van de opgedane ervaring verder ontwikkeld.

Denk hierbij aan:

• Het versterken en vernieuwen van de dialoog met vissers door het oprichten van een klankbordgroep, gevormd door vissers, en het centraal stellen van vragen van vissers;
• Het stimuleren van écht interactieve kennisdeling in het kennissysteem en het zoeken naar nog betere manieren om vissers te betrekken en te bereiken. Het project gaat er niet langer vanuit dat tekst/lezen het ‘standaard-medium’ moet zijn (minder lezen, meer audiovisueel, nieuw/innovatieve benaderingen);
• Het uitbouwen van de informatieve functie aan (nieuwe) mensen in visserijgerelateerde organisaties om de centrale rol van het kennis-deling-platform te verbreden;
• Het bieden van doorlopende opleiding en ondersteuning van jongeren in de visserij;
• Het aanpassen van het lesmateriaal aan de nieuwe structuur van de opleiding van vissers en de ontwikkeling van een modulair opgebouwd, op ieder niveau adequaat kennisaanbod voor de pelagische visserij;
• Het uitwisselen van nationale en internationale ervaringen.

Op vrijdag 25 september bezocht een groep deelnemers aan de Slow Food Youth Movement Academie de visserij. Ze kregen van VisNed op gepaste anderhalve meter afstand en met mondkapje uitleg over de visserij, voedselproductie en het leven van een visserman.

De COVID-19 maatregelen drukken al bijna een jaar lang een grote stempel op het dagelijks leven, ook in de belangenbehartiging. Vanuit VisNed waarderen we persoonlijke contacten, nemen we mensen graag mee in de beleefwereld van de visser en vinden we het van groot belang dat mensen kennismaken met de visserijpraktijk - om zo begrip te bevorderen. Helaas hebben we vanwege de aangescherpte maatregelen de komende weken weer diverse annuleringen binnengekregen, maar dit is iets waar heel de maatschappij mee worstelt.

SFYM Academie

Op 25 september konden we nog wel een groep ontvangen. Dertig jongeren met een betrokkenheid bij de voedselketen hebben de hele dag kennisgemaakt met de visserij. De dag begon om 06.30 op de Visafslag in Den Helder en eindigde op Texel, waar ze onder andere zijn meegeweest met de TX-20 en gesproken hebben met Martijn van den Berg (ook bekend van zijn vlogs en blogs als de schrijvende visser). De dag werd afgesloten met een intensieve discussie en presentatie over de ontwikkelingen van de visserij, van aanlandplicht tot pulsverbod en windparken. 

Jongeren zijn de toekomst en ervaring leert dat juist jongeren die zich actief inzetten, oa. in de SFYM Academie, dikwijls in politiek of media hun weg weten te vinden. Wij hopen dan ook dat we ze een goed beeld mee hebben weten te geven en ons weten te vinden voor vragen en verdieping. 

Meer weten van de visserij?

We organiseren vanuit VisNed vaker werkbezoeken, rondleidingen en lezingen voor belanghebbenden die met de visserij te maken hebben. Bent u beroepsmatig betrokken bij de visserij of politiek actief? Neem contact op met Sarah Verroen of het VisNed secretariaat. Dan kijken we wat er mogelijk is, ook nu met inachtname van de COVID-19 maatregelen. 

Enkele keren per jaar komt het bestuur van het Visbureau bijeen met Agnes Leewis (directeur) af te stemmen over vispromotie. Daar was deze keer voor het eerst de vertegenwoordiger van de visdetaillisten bij, deze branche is ook toegetreden tot het Visbureau. De gevolgen van de pandemie stonden prominent op de agenda.

Het Visbureau heeft een sterke online positie en is zeer actief op social media. De website, met een overvloed aan visrecepten, wordt goed bezocht en het magazine “Visculinair” is zeer in trek. Ook is het Visbureau de coördinator van de Nederlandse inzendingen bij vakbeurzen. De stand op de jaarlijkse Brusselse Seafood Expo is voor veel bezoekers een veilig navigatiepunt. Deze Seafood Show ging dit jaar vanwege de COVID-19 uitbraak niet door, de financiële afwikkeling heeft het team van het Visbureau de nodige hoofdbrekens gekost. Gelukkig is alles op zijn pootjes terecht gekomen.

De koers voor 2021 is wat betreft de vakbeurs nog onzeker. De planning was om de Seafood Expo in Barcelona te houden, maar de Spaanse stad was brandhaard van COVID-19 infecties in 2020. In het bestuur is gesproken over scenario’s, kansen en de financiële risico’s voor een Visbureau dat draait op bijdragen van alle ketenpartners. Lastige beslissingen waarbij het goed is dat een breed samengesteld bestuur de directeur van advies voorziet en steunt bij genomen beslissingen.

Dutch Food Week afgelast

Er is ook gesproken over de Dutch Food Week, die in oktober in Rotterdam gehouden zou worden. VisNed was daar voor benaderd en had de handen ineen geslagen met het team van het Visbureau. Er is een leuk programma in elkaar gezet, waarbij duurzaam gevangen Noordzeevis mooi in de kijker komt, waar VisNed een actieve rol in had. Helaas kregen we deze week te horen dat die Dutch Food Week is afgelast vanwege de aangescherpte Coronamaatregelen. 

Afgelopen week hadden we als sector het laatste COVID-19 overleg met LNV. Van de stilligregeling is veel gebruik gemaakt; het budget is grotendeels gebruikt. Er is geen budget meer over voor een vervolg=openstelling. In overleg met LNV is ook gesproken over de snelheid van uitbetaling van de aanvragen.

Er is ons verzekerd dat iedereen die een vaststellingsverzoek heeft gedaan snel bericht krijgt en er tot afhandeling wordt overgegaan. Men geeft daarbij voorrang aan aanvragen die compleet zijn en waar geen bijzonderheden mee zijn. Mocht u te maken krijgen met vragen of een afwijzing, meld dat dan bij uw PO zodat zij u verder kunnen helpen. Er zijn ook knelgevallen, daarvoor wordt een oplossing gezocht. Uiteraard kunnen we geen garantie afgeven, maar we gaan samen met het Ministerie voor het maximale resultaat in deze onzekere tijden.

Het weekblad Schuttevaer heeft alweer twee jaar een nieuwe eigenaar, de ProMedia groep uit Rotterdam. Naast de gedrukte krant is er ook ‘Schuttevaer Online’. Vanuit de eigen nieuwsstudio in Rotterdam worden voor alle bladen van de Pro Media groep korte actualiteiten programma’s opgenomen. Vorige week vrijdag was Pim Visser te gast, hij sprake met Redacteur Robert Quint over actualiteiten in de visserij onder de titel "Toekomst van de visserij",

Vanzelfsprekend ging het gesprek ook over de steendumpingen van Greenpeace en de naderende Brexit. Het gesprek begint op 6:57 in het YouTube filmpje.

[youtube url="https://youtu.be/AvBgR7oyaPc"]

Er is veel onrust op de vloot naar aanleiding van het onderzoek dat de arbeidsinspectie is gestart naar niet-Europese opvarenden. Meerdere keren is door VisNed gewezen op de risico’s, tegelijkertijd zijn we gestart om binnen de geldende wet- en regelgeving de mogelijkheden op dit gebied te onderzoeken.

Er wordt in toenemende mate gewerkt met buitenlandse bemanningsleden, maar ook zij moeten voldoen aan wet- en regelgeving en de juiste papieren en bevoegdheden hebben. Over het algemeen geldt dat het qua wet- en regelgeving eenvoudiger is om een Europeaan aan boord te nemen in vergelijking met iemand van buiten de Europese Unie. Er zijn dan ook bureaus die Europeanen beschikbaar stellen aan de vloot. Meer informatie hierover kunt u verkrijgen bij uw PO.

Zoals eerder gemeld in de nieuwsbrief kan de arbeidsinspectie het onderzoek ook uitbreiden naar visserijbedrijven. Mochten er zaken niet in orde blijken te zijn geweest dan loopt u het risico op een forse boete van €8.000,- per niet-Europese opvarende. Om onze leden hierin te kunnen ondersteunen is in opdracht van VisNed een verklaring opgesteld die de schipper moet versturen naar het uitzendbureau waar hij de niet-European van heeft ingeleend. Deze verklaring is op te vragen bij uw PO. Hierbij een dringende oproep om u bij uw PO te melden als u niet-Europese opvarenden aan boord heeft of heeft gehad. Het is in uw eigen belang!

Ook in 2020 hebben de Nederlandse PO’s in CVO-verband maatregelen genomen om de benutting van een aantal nationale quota zo duurzaam mogelijk te maken en om vroegtijdige sluiting van deze quota te voorkomen. Voor zeebaars gelden door de overheid ingestelde maatregelen. 

PAP-regeling schol:                                                                                                                                                                     

Met ingang van maandag 5 oktober gaat de volgende periode van 4 weken in. Deze loopt van week 41 t/m 44 en luidt als volgt:

• Een vaartuig met een basiscontingent schol tot 315 ton mag in de 4-weekse periode week 41 t/m 44 maximaal 100 ton schol aanvoeren;
• Een vaartuig met een basiscontingent schol tussen 315 tot 630 ton mag in de 4-weekse periode week 41 t/m 44 maximaal 115 ton schol aanvoeren,
• Een vaartuig met een basiscontingent schol van meer dan 630 ton mag in de 4-weekse periode week 41 t/m 44 maximaal 130 ton schol aanvoeren.

Tarbot, griet: Minimum aanvoermaat: 27 cm.

• De maximaal aan te voeren hoeveelheid tarbot/griet per vaartuig per week of reis langer dan 7 dagen is door de PO’s vastgesteld op 3.000 kg dood gewicht. Indien een vaartuig meer dan 3.000 kg vangt dient het lid dit z.s.m. te melden aan de eigen PO.
• Bij aanvoer van meer dan 3.000 kg en/of kleiner dan 27 cm tarbot / griet wordt een heffing van € 10,00 per kg toegepast.
• Deze maatregel geldt niet voor het Skagerrak.

Tongschar: voor tongschar geldt een minimum maat van 25 cm waarbij de tongschar van 25 – 27 cm moet worden gesorteerd in een aparte klasse: tongschar IIIb of tongschar IV.

Noorse kreeft: Aanvoer en verhandeling van meer dan 30 stuks in een kilogram is verboden. Verder: max. 10% kreeftstaartjes per aanlanding.

Roggen: Minimum aanvoermaat: 55 cm.

• Een vaartuig mag per week of reis langer dan een week totaal maximaal 160 kg roggen (stekelrog - RJC, Grootoog rog - RJN, gevlekte rog - RJM) aanvoeren.
• Let op: graag juiste codes gebruiken om dubbeltellingen, dus verlies van quota te voorkomen.
• Bij overtreding minimum maat en/of maximale hoeveelheid wordt door de PO een heffing opgelegd van € 5,00 per kg.
• Deze maatregel geldt niet voor het Skagerrak.

Zeebaars; Minimum maat voor zeebaars voor alle vlootsegmenten is 42 cm.

• Gerichte visserij op zeebaars met sleepnetten is verboden.
• Vanaf 1 april 2020 geldt voor alle vaartuigen, die gebruik maken van een gesleept vistuig (er is geen onderscheid meer tussen boomkor/borden en fly shoot), een bijvangst-percentage van 5% met een maximale aanvoer van 520 kg per 2 maanden. Het percentage wordt berekend aan het eind van de reis.
• Voor staandwant-vissers geldt een maximale aanvoer van 1.400 kg per jaar.
• Voor de handlijn-vissers geldt 5.700 kg per jaar.