De uitbraak van het COVID-19 (Corona) virus heeft grote impact op onze samenleving, wereldwijd en in Nederland. De gevolgen van de maatregelen om de pandemie in te dammen raken ook onze sector in de volle breedte. Vanuit het VisNed team hebben we intensief contact met LNV en  in het verband van onze Europese koepels Europeche en EAPO. Samen zetten we ons keihard in voor een goed pakket aan steunmaatregelen om de aanvoersector door deze bizarre tijden te helpen. Alleen samen kunnen we deze crisis te boven komen.

In verband met een update van de ontwikkelingen hierbij een extra nieuwsbrief. Bij visserij-gerelateerde vragen, of ondernemersvragen, schroom niet om contact op te nemen via 0527-68 4141 of per email via info@visned.nl

Om de leden zo goed mogelijk te informeren wijzen wij ook op de berichtgeving op de COVID-19-pagina www.visned.nl/covid19-visserij (via de homepagina bereikbaar) die we dagelijks updaten.

Vanuit de Europese Commissie zijn er steunmaatregelen voorgesteld die mogelijk direct ingezet kunnen worden op basis van bestaande EFMZV regelingen en er zijn voorstellen gedaan voor nieuwe steunmaatregelen om te compenseren voor de negatieve impact van COVID-19 (Corona) virus op de visserij- en aquacultuur sector. Tot op heden zijn beide soorten maatregelen echter nog niet inzetbaar. In dit artikel lichten wij toe hoe het proces loopt en wat de verwachtingen zijn.

Het huidige EFMZV is heel breed, lidstaten kiezen zelf welke subsidies ze wel en niet wensen te gebruiken en leggen dit van te voren vast in hun zo geheten Operationele Programma's (OP's). Dat programma staat vast voor de hele looptijd van 7 jaar en is lastig achteraf aan te passen.

Vanuit de Europese Commissie is advies gegeven over welke regelingen nu al ingezet zouden kunnen worden in het kader van COVID-19 steunpakketten. Of die regelingen ook daadwerkelijk beschikbaar zijn, hangt van de vastgestelde OP's van de individuele lidstaten af, dus het is een 'tip' vanuit de Commissie, maar of het praktisch inzetbaar is verschilt per land. In het artikel over de Nederlandse steunmaatregelen gaan we in op hetgeen wat o.a. VisNed met LNV momenteel uitwerkt.

Nieuwe steunmaatregelen (dus naast de al bestaande mogelijkheden vanuit EFMZV) die door de Commissie genoemd zijn, bestaan uit:

• Economische steun bij verlies van inkomsten vanwege COVID-19
• Steun bij liquiditeitsproblemen
• Steun voor beperken van de impact op werkgelegenheid

Deze suggesties voor steun zijn nog niet heel specifiek. In EAPO en Europêche verband heeft VisNed zich (samen met o.a. de PFA) sterk gemaakt voor inzet op meer specifieke steunmaatregelen, zoals:

• Stilligregeling (geldig voor alle vlootsegmenten) om de ontwikkelingen in de markt het hoofd te bieden (met terugwerkende kracht)
• Steun voor tijdelijke opslag van vis-, schaal- en schelpdieren
• Economische steun in brede zin voor ondernemers die negatief geraakt worden door COVID-19 ontwikkelingen en maatregelen

Op 25 maart 2020 hebben de Europese landbouwministers overleg gehad over het brede pakket en daarbij de wensen voor aanscherping meegegeven, op basis van overleg met wat de visserijsector nodig acht. Op 26 maart is in het Europees Parlement gestemd voor een breed pakket aan steunmaatregelen, hier zitten de specifieke maatregelen zoals de stilligregeling echter nog niet in.

Om het tempo erin te houden was er namelijk geen mogelijkheid geboden voor amandementen (wijzigingen) op het oorspronkelijke voorstel. Daarom is op 26 maart 2020 in overleg met Europêche weer een brief vanuit de visserijsector opgesteld, gericht aan Eurocommissaris Sinkevicius, waarin aangedrongen wordt op snellere actie en een gesprek. Deze brieven zijn te vinden via onze speciale webpagina www.visned.nl/covid19-visserij. 

Ook de lobby samen met onze Nederlandse Europarlementariërs gaat in de volle breedte (op afstand) door. Dat we samen optrekken met onze Europese collega's en dat we vanuit VisNed actief participeren in het internationale speelveld is (zeker in deze crisissituatie) heel belangrijk gebleken.

Voor de Europese steunmaatregelen is de verwachting dat deze niet in week 14 toegepast kunnen gaan worden, en wellicht ook nog niet in week 15. Als er een specifieker maatregelenpakket komt, dan zal dit ook vertaald moeten worden naar een Nederlandse invulling hiervan. Hier in Nederland hebben we alle zeilen bijgezet, zowel als belangenbehartigers als vanuit het Ministerie van LNV.

VisNed overlegt samen met de andere sectorvertegenwoordigers momenteel drie keer per week met Nanou Beekman, Directeur Visserij van het Ministerie van LNV over COVID-19 ontwikkelingen. Parallel aan de Europese steunmaatregelen (in wording), wordt in Nederland gekeken naar mogelijkheden voor sneller toepasbare nationale regelingen en ook worden alvast voorbereidingen getroffen voor de Nederlandse implementatie van steunmaatregelen die straks komen. Ook wordt de Nederlandse inbreng in het Europese debat landelijk afgestemd.

Het Ministerie van LNV zet zich er momenteel voor in dat ook ook het MKB in de visserijsector straks gebruik kan maken van de tijdelijke borgstellingsregeling voor het aanvragen van een overbruggingskrediet. Uitgangspunt is dat hiervoor dezelfde voorwaarden gelden als in de agrarische sector. De visserij- en aquacultuursector zijn op dit moment nog uitgesloten van deze regeling, omdat deze sectoren onder ander (Europees) beleid vallen. Wij adviseren ondernemers die deze ondersteuning nodig hebben om hiervoor contact met hun bank op te nemen.

Daarnaast zet Minister Schouten zich in Europees verband hard in voor een stilligregeling en wordt aangestuurd op steun voor opslag, onder het EFMZV. Momenteel is het zo dat 10% van onbenut quotum meegenomen kan worden naar het volgende jaar. Omdat verwacht wordt dat COVID-19 uitbraak negatieve gevolgen heeft op de visserijmogelijkheden, kijkt LNV nu naar het verruimen van dit percentage voor sommige soorten.

Op verzoek van de sector hebben ook de Nederlandse EP leden aan de Europese Commissie gevraagd of dit percentage verhoogd kan worden naar 25%.Of dit uiteindelijk mogelijk wordt, is afhankelijk van Europese besluitvorming.

De Nederlandse overheid heeft de voedselketen als prioritaire sector aangemerkt. Vissers en medewerkers in de keten, vallen daarmee ook onder de 'noodzakelijke beroepen'. Juist nu is gezond en goed voedsel belangrijk, de Nederlandse inzet is dan ook om transport van voedsel, mochten andere EU landen in lockdown gaan, toch mogelijkte blijven maken. 

De vraag wordt echter ook beïnvloed door de COVID-19 maatregelen, het beter afstemmen van vraag en aanbod in deze bijzondere tijden is een taak van de PO's.

Op 26 maart 2020 sprak Minister Schouten de voedselproducenten toe door middel van een videoboodschap. Deze videoboodschap is op onze speciale webpagina over de visserij en COVID-19 te vinden, zie www.visned.nl/covid-19. Deze webpagina wordt dagelijks geüpdate.

Er zijn deze week diverse vragen van bemanningsleden binnengekomen, over steunmaatregelen waar zij gebruik van kunnen maken ten aanzien van de negatieve impact van de COVID-19 maatregelen. Een eenduidig antwoord is daarop nog niet te geven, uiteraard is er wel oog voor de specifieke risico's die bemanningsleden lopen in de huidige situatie.

Er is momenteel een regeling voor ZZP-ers die getroffen worden door de gevolgen van de COVID-19 uitbraak, waarbij inkomensondersteuning geboden wordt tot sociaal minimumloon. Deelloonvissers vallen echter onder een specifieke (fiscale) constructie en zijn op basis van de geanteerde definitie geen ZZP-er..

Het Ministerie van LNV werkt samen met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om te kijken of deelloonvissers toch niet ook onder deze regeling kunnen vallen. Daar moet door staatssecretaris Van Ark van SZW nog over besloten worden.Ondertussen adviseren wij bemanningsleden om bij hun geemeente een aanvraag in te dienen. Vanuit VisNed hebben we inmiddels ook 2e Kamerleden benaderd en de nijpende positie van de deelloonvissers en het feit dat zij tussen wal en schip dreigen te raken onder hun aandacht gebracht.

Zodra hier meer over bekend is, updaten we onze speciale webpagina www.visned.nl/covid19-visserij.

Uiteraard kunt u voor vragen ook altijd contact opnemen met een van onze medewerkers of info@visned.nl. 

Update 30 maart 2020 - De uitbraak van COVID-19 heeft gevolgen voor de vraag naar vis, waarbij het effect per vissoort verschillend is. De horecasluitingen hebben gevolgen voor de vraag naar de duurdere vissoorten, zoals tong, griet en tarbot. Tegelijk horen we vanuit de handel juist een lichte stijging in de vraag naar schol. Om de marktontwikkelingen die voortkomen uit deze uitzonderlijke situatie het hoofd te bieden, hebben de PO's wekelijks contact.

Met name de markt voor tong en tarbot/griet heeft te maken met sterk verminderde vraag. Daarom is in CVO verband op basis van het bijgestelde Productie en Afzet Programma (PAP) voor week 13 besloten tot de volgende regeling:

In week 13 (maandag 23 maart 2020 - zondag 29 maart 2020) geldt voor vissersvaartuigen die meer dan 500 (vijfhonderd) kilogram tong per week aanlanden, dat ze maximaal 80 (tachtig) uren buiten de haven mogen zijn. Deze uren mogen naar eigen inzicht worden ingedeeld. De regeling is van toepassing voor alle leden van een Nederlandse PO, inclusief vlagboten.

Voor komende week wordt deze regeling verlengd, en luidt dan:

In week 14 (zondag 30 maart 2020 00:00 uur– zondag 5 april 24:00 uur) geldt, voor vissersvaartuigen die meer dan 500 (vijfhonderd) kilogram tong per week aanlanden, dat ze maximaal 100 (honderd) uren buitengaats mogen zijn. Voor de haven van Stellendam geldt in plaats van de havenhoofden de uiterton “Brammetje”. Er geldt GEEN rederijregeling (overdragen van uren). Deze uren mogen naar eigen inzicht worden ingedeeld. (regeling is na CVO overleg geupdatete op 30 maart 2020)

Bij een overschrijding van het aantal uren wordt door de PO een sanctie toegepast van € 1.000,00 per uur. Dat geldt voor zowel week 13 (met terugwerkende kracht) als week 14.

Voor vragen en toelichting kunt u contact opnemen met uw PO.

De uitbraak van COVID-19 heeft een impact op de vraag en logistiek enverwerking van garnalen. In CVO verband houden de PO's onderling contact over het Productie en Afzet Plan, het zogeheten PAP-garnaal. Een combinatie van factoren, horecasluitingen en zeer beperkte pelcapaciteit, hebben geleid tot PO maatregelen. Op basis van het PAP-garnaal wordt de aanvoer ingeperkt.

Marokko heeft in het kader van COVID-19 de grenzen gesloten en de noodtoestand uitgeroepen. Het land verkeert in een 'lockdown situatie', waarbij het openbare leven is beperkt. In verband met de 'lockdown' in Marokko is de verwerkingscapaciteit van de pel ateliers tot een minimum gedaald. Ook zijn de afzetmogelijkheden voor garnalen beperkt door o.a. de horecasluitingen in diverse landen. Deze situatie vroeg om ingrijpende maatregelen vanuit de PO's.

Er is op 25 maart jl. door de CVO PO's besloten tot een stilligperiode van in eerste instantie een ruime week.

Deze stlligperiode start om 12:00 op zaterdag 28 maart 2020 voor buitenlandse wateren (Sylt), in Nederland blijft het weekendverbod van kracht. De stilligperiode in Nederlandse wateren vangt daardoor op vrijdag 27 maart 2020 om 12:00. De stilligperiode duurt in eerste instantie tot maandag 6 april 2020. De regeling is van toepassing op alle leden van een Nederlandse PO, inclusief vlagboten.

Bovengenoemde maatregel is vandaag in een overleg van de CVO herbevestigd op basis van informatie uit de hele keten. Uit informatie uit Denemarken en Duitsland is gebleken dat ook de garnalenvissers uit die landen volgende week niet uitvaren.

De situatie wordt maandag opnieuw besproken in de CVO en dan worden ook afspraken gemaakt voor nieuwe overleggen gedurende volgende week. Dan moet blijken welke maatregelen er genomen moeten worden met ingang van week 15. U ontvangt hierover tijdig bericht via uw PO.

Voor vragen, neem contact op met uw PO.

De uitbraak van COVID-19 heeft ook een impact op de vraag en verwerking van Noorse kreeft. In CVO verband houden de PO's onderling contact over het Productie en Afzet Plan, de zogeheten PAP-Noorse kreeft.

Vastgesteld moet worden dat vraag naar Noorse kreeft op de afzetmarkt gedaald is tot vrijwel nihil. Dit is terug te zien in de prijsvorming. Dit heeft er al toe geleid dat de Schotse en Deense kreeftenvissers gestopt zijn met vissen.

De PAP-Noorse kreeft adviseert de kreeftenvissers die op de Nederlandse markt afzetten om de aanvoer zoveel mogelijk te beperken.

Maatregel week 14, met ingang van maandag 30 maart 2020:

Schepen die nog wel op Noorse kreeft (gaan) vissen dienen zich er vooraf van te vergewissen dat zij een afnemer voor de vangst aan Noorse kreeft hebben. Klokverkoop wordt ten sterkste ontraden in verband met aanzienlijke marktverstoring. De leden van de PO’s dienen zich te houden aan een maximale aanvoer van 1.500 kg per week.

Eind volgende week komt de PAP-Noorse kreeft weer bijeen om te overleggen over eventueel verdergaande maatregelen.