Het ministerie van LNV belegde vorige week vrijdag in Nootdorp een bijeenkomst voor gedupeerde Pulsvissers, waarbij de overheid duidelijk was over verwachtingen: elk sprankje hoop werd weggenomen, met tegelijkertijd de oproep om “elkaar toch vooral vast te houden”. De reactie vanuit de zaal was gelaten en ook was er sprake van terechte frustratie. Naast de individuele juridische toetsing, heeft de pulsvloot te maken met het probleem van het niet tijdig beschikbaar zijn van nieuwe vistuigen en netten. Oplossingen voor de korte termijn lijken er niet te zijn, op de lange termijn zijn de vooruitzichten ook somber.

Ondanks toelichtingen van beleidsambtenaren en minister Schouten zelf bleven bepaalde zaken toch onbenoemd, zoals de rol van premier Rutte in het beleidsproces rondom puls, als die rol er al geweest is. Op de brandbrief die begin februari aan Rutte gestuurd is, is nooit een formele reactie gekomen. 

Er werd tijdens de bijeenkomst toelichting gegeven over de procedure bij het Europese Hof, maar ook daar bleven veel vragen open, zoals over de duur van een dergelijke procedure en of een uitspraak bindend is voor een vervolg op het beleidstraject, maar dan gebaseerd op onderzoeksresultaten. Zoals het nu lijkt, is een mogelijke toekomst voor puls afhankelijk van de wil van de Europese Commissie, en niet van harde bewijzen over de verduurzamingsslag. Een kwestie van willen, niet van moeten, een bizarre situatie gezien wat er op het spel staat.

De Minister werd door aanwezigen aangesproken op het feit dat de drie soorten ontheffingen op verschillende momenten aflopen, wat verdeeldheid zaait in de groep getroffenen. De groep vissers die in 'groep 3' zit, heeft het kortste met puls gevist en moet nu als eerste stoppen. Een evenwichtigere verdeling gedurende de overgangsperiode tot 2021 blijft onbespreekbaar, waarbij uit de zaal duidelijk werd aangegeven dat men het gevoel heeft ‘om zeep geholpen te worden’.

Toekomst Puls

Bijdragen aan het verzamelen van onderzoek is en blijft belangrijk om ervoor te zorgen dat de feiten volledig zijn en voor zich spreken. Na 2021, kunnen onderzoeken alleen op heel beperkte schaal worden uitgevoerd. Zelfs de mogelijkheid dat puls (nadat alle onderzoeksresultaten bekend zijn en naar verwachting positief) weer op de Europese agenda komt moet laag worden ingeschat. De Europese Commissie is niets verplicht en als belangrijke lidstaten bezwaren blijven houden is de kans aanwezig dat niemand de politieke moed heeft het pulsdossier weer op te pakken.

Praktische problemen

Inmiddels is ook duidelijk geworden dat er grote problemen zijn in de levering en fabricage van vistuigen en netten. De VCU uit Urk heeft hierover een verklaring opgesteld, die bij LNV en RVO is ingediend. Het door de minister in Nootdorp gebruikte argument dat ondernemers tijdig op het verbod voor Puls hadden moeten inspelen gaat niet op: tussen LNV en de visserijorganisaties is hierover afgesproken dat betrokken vissers pas in actie hoefden te komen wanneer zij via een brief door het ministerie op de hoogte waren gebracht van de definitieve situatie. Het advies was om af te wachten, want er zou gekeken worden naar ruimte. Die ruimte is beperkt gebleken en de problemen nu des te groter.

Juridische status

Voor bijna alle leden behorend tot een de groep met een einddatum is inmiddels bij de RVO bezwaar ingediend tegen de intrekking van de ontheffing per 1 juni 2019. De groep van 20 die eind dit jaar moet stoppen ontvangen een dezer dagen hierover een beschikking van de RVO. Ook voor de leden in deze groep zal de juridische adviseur van VisNed een bezwaarschrift opstellen.

Wij verzoeken de leden die hiervan gebruik willen maken de RVO-brief te mailen naar het secretariaat via Geert Meun: gmeun@visned.nl

VisNed onderhoudt goede contacten met de Deense visserijsector, waarbij ondermeer constructief overleg heeft gezorgd voor een verbeterde verstandhouding met betrekking tot Deense Staandwant vissers en Nederlandse boomkorvissers op de Noordzee. Deze week ging VisNed in gesprek met Deense collega's, om te zien of dit succes navolging kan krijgen voor de visserij in het Skagerrak.

Na een bezoek aan de visafslag in Hanstholm werd VisNed ontvangen in Thorupstrand, een kleine visserijgemeenschap van Staandwant en Deense zegen vissers. Er is geen haven en de vloot van karakteristieke blauwe scheepjes wordt dagelijks het strand opgetrokken. De vissers zijn bekende Denen, want er is een TV serie over hen, die inmiddels vijf succesvolle seizoenen achter de rug heeft. Dat trekt duizenden toeristen die veel selfies met deze beroemde vissers willen maken en heeft tot gevolg dat deze vissers op enorme sympathie onder de Deense bevolking en in de Deense politiek kunnen rekenen. 

Vanuit Danish Fishermen (zeg maar de overkoepelende Deense PO) werd uitgelegd hoe positief de situatie in de Noordzee was veranderd na intensivering van het overleg met VisNed. Incidenten worden meteen opgelost en door korte lijntjes weten we elkaar beter en sneller te vinden. 

Het bleek tijdens het gesprek dat de lokale vissers wantrouwen koesteren over het ‘verschrijven’ van quotum, maar er was uitgebreid de tijd om dit recht te zetten door toe te lichten hoe in Nederland de quotum toedeling Skagerrak werkt.Tegelijk werd duidelijk dat intensief onderzoek door de Deense inspectie geen enkele onregelmatigheid aan het licht heeft gebracht en veel wantrouwen gebaseerd is op vermoedens en emotie. Het gesprek heeft wederom duidelijk gemaakt dat het ook hier beter is om aan tafel te zitten en met elkaar te praten.

Vervolgafspraak met de Denen

Er zijn specifieke vragen gesteld, gericht op het verbeteren van collegiale samenwerking. Maar ook over de toename van Nederlandse activiteiten in Het Skagerrak met daaraan verbonden vraag of er gesproken kan worden over een zone die de Nederlanders zouden willen mijden ten behoeve van deze Staandwant- en Deense Zegen-vissers. Daar zal de komende tijd overleg over plaatsvinden met de Nederlandse Skagerrak schippers. Eind juni komt de voorman van Thorupstrand naar Nederland en ontmoeten we elkaar, na de zomer gaan we nogmaals naar Denemarken voor vervolgoverleg. Dit was een eerste kennismaking, die wederzijds als uitermate positief werd ervaren. 

Te gast

Vanuit VisNed willen we benadrukken dat wij als Nederlandse vissers te gast zijn in Deens water en we ons dus ook als gast moeten gedragen. Ook gelden er in Denemarken specifieke regels: Zo is er de Deense regel dat rondom het anker van een Deense zegen visser een zone van twee mijl geldt met een doorvaartverbod. Wees hier alert op.

Wind op zee ook in Denemarken

Ook in Denemarken wordt naar de zee gekeken als alternatief voor windparken op land. Het is van groot belang om voorbij landsgrenzen te kijken, als het gaat om Ruimtelijke Ordening en de gigantische inkrimping van bevisbaar areaal. In Nederland werken de bij VisNed aangesloten producentenorganisaties samen met de pelagische sector en kustvisserij aan een eenduidig geluid en zoeken wij naar ruimte of compensatie voor verlies daaraan. Het vraagstuk is echter breder dan het Nederlands Continentale Plat (NCP) en ook in het buitenland worstelen vissers met de opmars van wind. 

Europese besluitvorming over gebiedsbescherming is een ingewikkeld en langdurig traject. Tussentijdse beslissingen over visserijmaatregelen komen vaak meerdere keren in de publiciteit en dat werkt verwarrend. Dat merkten we recent rond de berichtgeving over het Friese Front. Daarom lichten we hier de diverse stappen en de volgorde toe.

Het begint bij een lidstaat die van mening is dat een gebied beschermd moet worden. Die lidstaat meldt (stap 1) dat gebied aan bij de Europese Unie, die stap kan publiciteit opleveren. Daarna gaat die lidstaat (stap 2) het gebied formeel aanwijzen en ook die stap kan weer publiciteit opleveren. Na die aanwijzing gaat de lidstaat (stap 3) intern overleggen over het nemen van (visserij) maatregelen. Dat vergt overleg met de visserijsector en vraagt om politieke besluitvorming en ook dat proces kan weer publiciteit opleveren.

Het GVB-traject

Daarna begint (stap 4) het overleg over maatregelen met de landen rond de Noordzee. Dat moet leiden tot een gezamenlijke aanbeveling aan de Europese Commissie. Ook dan is er mogelijk weer publiciteit. Maar het gaat allemaal nog steeds over hetzelfde proces. De Europese Commissie zet (stap 5) de gezamenlijke aanbeveling om in een zgn. “Delegated Act". Dat wetsvoorstel gaat (stap 6) naar het Europees Parlement, die het stuk behandelt in de Visserijcommissie. Dat kan wederom voor publiciteit zorgen.

Daarna komt het (stap 7) vaak als hamerstuk in de Plenaire Vergadering van het Europese Parlement. Weer een publiciteitsmoment over nog steeds hetzelfde voorstel. Daarna wordt het (stap 8) gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU en is het proces afgerond. Tussen stap 1 en stap 8 zit soms meer dan 6-7 jaar. Spannend is het in de periode tussen de stappen 4 en 8 en dat duurt vaak een jaar of twee.

Waar zit het proces rond Friese Front nu

Het proces rond het Friese Front is nu in de afronding van stap 4 en in het najaar wordt stap 5 waarschijnlijk genomen. De overige stappen wordt in het eerste kwartaal van 2020 verwacht. Maar het zou ook kunnen zijn dat het Europees Parlement niet instemt met het voorstel. Dat is bijvoorbeeld onlangs gebeurd met een Belgisch voorstel. Als dat zich voordoet zou er een bijstelling van de maatregelen moeten gebeuren.

Dat de VisNed PO's en PO NVB het met de maatregelen enorm oneens zijn, hebben we al eerder geschreven. De schade voor de visserij staat niet in verhouding tot de voordelen voor natuur. Er kan met veel minder economische schade net zo’n resultaat gehaald worden. Dat zullen wij gedurende de komende stappen in de procedure zowel aan de Europese Commissie, als aan het Europees Parlement laten weten.

Hoe keurig de visser zich ook aan alle regelgeving probeert te houden, het gaat - ook door de overdaad aan regels - weleens mis. Gevolg kan zijn dat de ondernemer hierover bericht van het Openbaar Ministerie ontvangt. Dit kan een dagvaarding, een strafbeschikking of een transactievoorstel zijn. Omdat wij hierover geregeld vragen van onze leden krijgen, met name over de strafbeschikking, volgen hierna in het kort de verschillen tussen deze drie, de mogelijke bestuursrechtelijke gevolgen en enkele afrondende tips.

Dagvaarding

De dagvaarding is een schriftelijk stuk waarin in juridische bewoordingen beschreven staat voor welk strafbaar feit de officier van justitie de verdachte vervolgt. In de dagvaarding staat ook waar en wanneer de zaak door de rechter op een zitting wordt behandeld.

Strafbeschikking en verzet

Een strafbeschikking is een betrekkelijk nieuw onderdeel in de Nederlandse rechtsgang. Het gaat hierbij om een sanctie die zonder tussenkomst van een rechter door de officier van justitie kan worden opgelegd. Dit kan geen gevangenisstraf zijn, maar wel bijvoorbeeld een geldboete of een werkstraf.

Als de verdachte het niet eens is met deze straf dan wordt van hem actie verwacht. Binnen 14 dagen nadat hij de strafbeschikking heeft ontvangen, dient hij de officier van justitie schriftelijk te laten weten, dat hij het met de strafbeschikking niet eens is. Dit zogenaamde ‘verzet van de verdachte’ heeft tot gevolg dat de zaak alsnog door een rechter wordt beoordeeld. De verdachte zal daarvoor dan een dagvaarding ontvangen.

Indien niet binnen 14 dagen na ontvangst van de strafbeschikking verzet wordt aangetekend, staat de straf vast. Te laat in actie komen kan dus grote nadelige gevolgen hebben! Omdat vissers vele dagen van huis zijn, gebeurt het nogal eens dat de strafbeschikking, die aan een familielid is uitgereikt, te lang ongeopend op de schoorsteenmantel blijft liggen. Het advies is om met het thuisfront te bespreken, dat brieven van justitie direct geopend, gescand en besproken moeten worden, zodat op tijd (eventueel met hulp van de visserijorganisatie of advocaat) verzet kan worden aangetekend.

Transactie

Een officier van justitie kan ook een transactievoorstel doen. In dit voorstel staan de voorwaarden, zoals het betalen van een geldsom of het verrichten van een taakstraf. Als de betrokkene op tijd aan die voorwaarde(n) voldoet, kan hij voor het strafbare feit niet meer worden vervolgd. Als met een transactievoorstel niets wordt gedaan (de geldsom wordt bijvoorbeeld niet betaald), dan zorgt de officier van justitie dat de zaak aan de rechter wordt gelegd.

Dit is het verschil met de strafbeschikking, immers als men het niet eens is met een strafbeschikking, moet de verdachte zelf in actie komen door verzet in te stellen.

Het voldoen aan het transactievoorstel leidt tot het 'voorkomen' van vervolging. Dus als u de voorgestelde geldboete betaalt, dan is betrokkene van de zaak af. Door te betalen wordt geen schuld erkend.

Bij de strafbeschikking ligt dit anders. Een strafbeschikking geldt wel als een daad van vervolging. Indien geen verzet wordt ingesteld tegen de strafbeschikking, dan is de straf definitief. Dit betekent ook dat dit feit in bijna alle gevallen op het strafblad komt te staan. Dit kan problemen opleveren als een verklaring omtrent het gedrag nodig is of als men naar het buitenland wil reizen.

Kritiek op de strafbeschikking

Uit interne rapporten van het Openbaar Ministerie en onderzoek van de media is naar voren gekomen dat het Openbaar Ministerie de afgelopen jaren duizenden mensen heeft bestraft door het opleggen van een strafbeschikking, terwijl het bewijs in die zaken twijfelachtig was. Zouden deze mensen tijdig in verzet zijn gekomen dan was het zeer waarschijnlijk niet tot een veroordeling gekomen en hadden zij bovendien geen strafblad gekregen. Verder is van belang dat rechters, nadat verzet tegen de strafbeschikking was ingesteld, in ongeveer de helft van de gevallen oordelen dat het bewijs ontbreekt of een andere (lagere) straf opleggen dan in de strafbeschikking was bepaald. Het tijdig instellen van verzet kan dus erg zinvol zijn.

Strafbeschikking en de bestuursrechtelijke maatregelen

Het gebeurt geregeld dat de visser voor overtredingen niet alleen een straf-beschikking, maar van het ministerie van LNV ook bericht ontvangt, dat een aantal punten aan de visvergunning is toegekend of zelfs dat de vergunning tijdelijk wordt geschorst. Het kan in dergelijke gevallen verstandig zijn om tegen de strafbeschikking in verzet te komen en tegen het besluit van het ministerie bezwaar aan te tekenen. Neem voor overleg en advies tijdig contact op met het secretariaat van VisNed die hierover contacten onderhoudt met advocaten en juridische adviseurs.

Het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving (OFL) heeft dit voorjaar een vragenlijst uitgezet, waarin iedereen met een idee over het toekomstige ruimtegebruik (of beter: ruimtetekort) zijn of haar bijdrage kwijt kon. Op 8 mei vindt een bijeenkomst plaats waarin deze maatschappelijke consultatieronde besproken wordt en zal er gekeken worden naar ingebrachte oplossingen. Wanneer u bijgedragen heeft aan de digitale consultatie, bent u van harte uitgenodigd deel te nemen aan de bijeenkomst. VisNed is namens tien visiepartners actief en betrokken deelnemer aan het OFL traject. Er zal dan ook een delegatie uit het team aanwezig zijn om ook in deze bijeenkomst het geluid vanuit de visserij te laten horen. 

De bijeenkomst vindt plaats in Scheveningen: Hotel Oscars, Gevers Deynootweg 205. U dient uw aanwezigheid te bevestigen, zie voor meer informatie de website. De leden van het brede OFL Noordzeeoverleg (NZO), (windsector, natuurbeweging, olie- en gas sector, tennet, energeiebeheer, havens en natuurlijk overheid), zullen aanwezig zijn om actief met de deelnemers in gesprek te gaan. 

Het OFL traject op weg naar een mogelijk Noordzeeakkoord loopt sinds het begin van dit kalenderjaar. De voorbereidingen zijn in 2018 van start gegaan. Voorzitter Jacques Wallage hoopt rond de zomer met een gedragen akkoord over de Ruimtelijke Ordening van het Nederlandse deel van de Noordzee (NCP) te kunnen komen. In het Noordzee-overleg wordt opgetreden namens 10 visiepartners, die tezamen 85% van de visserijsector vertegenwoordigen. De gemeenschappelijke inbreng vanuit de visserij is hier te lezen en downloaden.

Na het constructieve overleg in Vlissingen op 1 april is er een goede uitwisseling van informatie ontstaan met de bouwers van het windpark Borssele. Zij sturen wekelijks of tweewekelijks de update van de geplande activiteiten, waarmee verrassingen op zee voorkomen kunnen worden. De komende anderhalf jaar zijn er veel bouwactiviteiten voor de Zeeuwse kust. Soms intensief, soms zijn het alleen surveys. Informatie over activiteiten gekoppeld aan windpark Borssele wordt via VisNed en de aangesloten PO's gedeeld.

In de betreffende regio ontvangt PO Delta Zuid de updates over Borssele en zorgt voor verspreiding onder haar leden. Op verzoek kan het VisNed secretariaat deze informatie ook breder uitzetten.  

Informatie over alle windparken in aanbouw.

Wanneer VisNed informatie ontvangt over windparken in aanbouw, is deze informatie ook voor onze leden beschikbaar. Over de plannen voor East Anglia, Norfolk Vanguard en Doggersbank krijgen we nu ontwerp-informatie en zal VisNed ook tijdens de bouw nautische informatie krijgen. Van Duitse, Deense en Belgische parken (in aanbouw) ontvangen we tot op heden weinig, met oog hierop is VisNed zelf actief op zoek naar informatie.

Interesse in nautische berichten?

VisNed werkt samen met Dirk Pijl, die voor verwerking in zijn updates zorgt. Mocht u interesse hebben voor directe doorzending van de nautische berichten over windparken via VisNed, neem dan contact op met David Ras, Email: dras@visned.nl

Geïnteresseerden zijn van harte welkom om deel te nemen aan de slotbijeenkomst van het onderzoek naar de overleving van discards, dat in opdracht van VisNed is uitgevoerd. Deze zal plaatsvinden op vrijdagmiddag 10 mei van 14:00 – 16:00 bij het van der Valk hotel Schiphol A4 Amsterdam Airport (Rijksweg A4 Hoofddorp).

Sinds de vorige bijeenkomst in 2017 zijn de resterende onderzoeksreizen uitgevoerd en de overlevingscijfers zijn inmiddels gepubliceerd. Nieuwe resultaten die op deze bijeenkomst aan de orde zullen komen gaan over de vraag welke factoren de mate van overleving bepalen en over het gebruik van conditiescores van de vis om vervolgonderzoek naar verhoging van de overlevingskansen sneller en goedkoper te kunnen uitvoeren.

Aan de hand van de projectresultaten zal ook vooruit worden gekeken naar het nieuwe project “OSW selectiviteit & overleving”. Dit project richt zich op het vangstproces onder water, en heeft als doel om verdere vermindering van bijvangst en verbetering van de overleving van de resterende bijvangst te bewerkstelligen.

U kunt zich aanmelden bij Wouter van Broekhoven, via wvanbroekhoven@visned.nl.

Europese Unie, Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij

Ook in 2019 hebben de Nederlandse PO’s in CVO-verband maatregelen genomen om de benutting van een aantal nationale quota zo duurzaam mogelijk te maken en om vroegtijdige sluiting van deze quota te voorkomen. Voor zeebaars gelden door de overheid ingestelde maatregelen. Het totaaloverzicht:

PAP-regeling schol:

• Een vaartuig met een basiscontingent schol tot 340 ton mag in de 4-weekse periode week 17 t/m 20 maximaal 100 ton schol aanvoeren,
• Een vaartuig met een basiscontingent schol van 340 tot 680 ton mag in de 4-weekse periode week 17 t/m 20 maximaal 115 ton schol aanvoeren,
• Een vaartuig met een basiscontingent schol van meer dan 680 ton mag in de 4-weekse periode week 17 t/m 20 maximaal 130 ton schol aanvoeren.

Rog: Minimum aanvoermaat: 55 cm.

• Een vaartuig mag per week/reis langer dan een week totaal maximaal 160 kg roggen (stekelrog - RJC, Grootoog rog - RJN, gevlekte rog - RJM) aanvoeren.
• Let op: graag juiste codes gebruiken om dubbeltellingen, dus verlies van quota te voorkomen.
• Bij overtreding minimum maat en/of maximale hoeveelheid wordt door de PO een heffing opgelegd van € 5,00 per kg. Deze maatregel geldt niet voor het Skagerrak.

Tarbot, griet: Minimum aanvoermaat: 27 cm.

• De maximaal aan te voeren hoeveelheid tarbot/griet per vaartuig per week of reis langer dan 7 dagen is door de PO’s vastgesteld op 3.000 kg dood gewicht.
• Bij aanvoer van meer dan 3.000 kg en/of kleiner dan 27 cm tarbot / griet wordt een heffing van € 10,00 per kg toegepast.
• Ook deze maatregel geldt niet voor het Skagerrak.

Tongschar: voor tongschar geldt een minimum maat van 25 cm waarbij de tongschar van 25 – 27 cm moet worden gesorteerd in een aparte klasse: tongschar IIIb of tongschar IV.

Noorse kreeft: Noorse kreeft valt enerzijds onder Aanlandplicht maar tegelijk mogen ondermaatse Noorse kreeft gediscard worden onder de minimis-regeling, dus feitelijk is er niets gewijzigd t.o.v. vorig jaar. Daarom is de aanvoer en verhandeling van meer dan 35 stuks per kilogram door leden van PO verboden. Verder: max. 10% kreeftstaartjes per aanlanding.

Zeebaars; Minimum maat voor zeebaars voor alle vlootsegmenten is 42 cm.

• Gerichte visserij op zeebaars met sleepnetten is verboden.
• Vaartuigen met gesleepte vistuigen (waaronder boomkor, twinrig, borden en fly shoot) mogen vangsten van zeebaars aan boord houden, mits deze vangsten per dag niet meer bedragen dan 1% van het gewicht van de totale vangst.
• De totale vangst aan zeebaars mag per 2 maanden niet meer bedragen dan 400 kg.
• Voor Fly shooters is dit 210 kg per maand.
• Nederlandse handlijn- en staandwant-vissers zijn in 2018 alleen gerechtigd zeebaars aan te voeren, wanneer zij hiervoor van RVO een vismachtiging zeebaars hebben ontvangen.
• Daartoe gerechtigde handlijnvissers mogen op jaarbasis maximaal 5.500 kg zeebaars aanvoeren.
• Staandwant-vissers mogen op jaarbasis maximaal 1.400 kg zeebaars aanvoeren.