Nieuwsbrief 5 oktober 2018

De besluitvorming in Europa over pulsvisserij zit in de slotfase. En ook hier geldt: “het is pas gedaan als het gebeurd is”, en gisteren (4 oktober) hebben triloog-partners in Straatsburg stappen richting een definitief besluit gezet. Er is gesproken over een compromis, wat via een Franse Europarlementarier werd gelekt. En deze gelekte tekst laat zien dat puls een grote stap terug moet gaan zetten.

De leugens duren voort

We weten dat er inmiddels bijna meer tegenstanders dan voorstanders van puls zijn. En de tegenstanders schuwen geen enkel middel om deze duurzame visserij in een kwaad daglicht te zetten. Deze week weer een mooi voorbeeld. De BlueMarine Foundation uit het Verenigd Koninkrijk had zogenaamd ‘ontdekt’ dat een Nederlandse pulsvisser illegaal op de Doggersbank zou hebben gevist. Terwijl aantoonbaar is dat dit op foute gegevens is gebaseerd. Het is trieste vuilspuiterij die zelfs door een Engelse ‘kwaliteitskrant’ als The Times is overgenomen. 

Donkere wolken

Ondertussen worden de wolken boven het pulsdossier steeds donkerder. Puls zal mogelijk blijven bestaan, maar moet wel een stap terug zetten. Hoever is nu onderwerp van discussie in de trilogen. Maar er zijn er ook nog velen die vinden dat het voor eens en altijd verboden moet worden. Dat is niet wetenschappelijk onderbouwd, maar nu het dossier volkomen 'verpolitiekt' is en de feiten er niet meer toe doen, speelt deze optie rond. Dat terwijl wetenschappers vorige week op de grote ICES-conferentie prachtige resultaten van hun onderzoek lieten zien. Maar ondertussen worden politici opgehitst om de puls in de ban te doen en daarbij wordt geen enkel middel geschuwd, zoals nu ook weer het lekken van vertrouwelijke informatie (een doodzonde in de politiek). Maar in de anti-puls lobby lijkt alles geoorloofd. 

Veel meer slachtoffers dan alleen de vissers

Die fanatieke tegenstanders zorgen er voor dat donkere wolken zich niet alleen samenpakken boven de vloot, maar ook boven visafslagen, de visverwerkers en de toeleverende bedrijven. Kennelijk is men uit op de teloorgang van de Nederlandse kottervisserij en diverse visserijgemeenschappen. De Nederlandse visserij wordt bij een verbod op puls decennia teruggeworpen, zonder enig nut of noodzaak. En deze slopende onzekerheid voor onze vissers en hun gezinnen duurt voort. De prijs die we betalen voor deze vorm van democratische besluitvorming.

En nu?

De triloog-onderhandelingen tussen Europese Commissie, Raad van ministers en Europees Parlement over Technische Maatregelen, waaronder Puls, zijn nu zonder resultaat afgebroken. De 3 partijen gaan op zoek naar een nieuwe datum. Zodra wij iets meer weten over de vervolgstappen laten wij dit direct aan u weten. 

De laatste onderzoeksreis zit erop. VisNed wil graag de schippers en bemanningen van de TX-94, TX-1, ARM-22, UK-33, UK-149, UK-246, HD-3 en de YE-138 en zeker ook waarnemer Willem Ment den Heijer voor het toezien op het juist verlopen van de werkwijze aan boord bedanken voor hun medewerking en inzet de afgelopen jaren. Nu kunnen we aan de slag met de resultaten.

Waardevolle data

In het kader van het EFMZV project Best Practices II heeft vorige week de laatste discardreis plaatsgevonden. De TX-94 van de familie Boersen, die ook al bij eerdere reizen in dit project betrokken was, heeft deze reis uitgevoerd.

Dit project heeft twee doelstellingen: het verbeteren van selectiviteit en het inschatten van de uitvoerbaarheid, naleefbaarheid en handhaafbaarheid van de aanlandplicht.

In dit project zijn in totaal 15 onderzoeksreizen uitgevoerd, opgedeeld in 13 discardreizen en 2 reizen waarin vergelijkend is gevist met 80mm versus 90mm maaswijdtes. Alle soorten die onder de aanlandplicht vallen zijn meegenomen.

VisNed wil in dit project zoveel mogelijk informatie verzamelen over de samenstelling van de discards en het werk aan boord om op die manier in kaart te brengen wat de consequenties zijn van de huidige wetgeving. Niet alleen in ecologisch opzicht, maar ook  voor de bemanningen aan boord.

De reizen scoorden niet altijd hoog qua populariteit bij de bemanningen, getuige de boodschappen die regelmatig in de kisten achtergelaten werden voor de sorteerders op de afslag. Wel leverden ze een schat aan waardevolle informatie op voor sector en wetenschap.

Bij het vergelijkend vissen, ook uitgevoerd met de TX-94, is onderzocht wat het vergroten van de maaswijdtes naar 90mm zou betekenen voor de vangsten van maatse tong en ondermaats schol. U kunt hier meer vinden van de uitkomsten van deze twee reizen.

Discards sorteren

Niet alleen tijdens de reizen zorgde het onderzoek voor veel extra werk. Na iedere discardreis werden alle aan wal gezette discards gesorteerd, gewogen en doorgemeten. Het sorteerteam heeft de discards van de TX-94 afgelopen maandag in de visafslag van Den Helder voor de laatste keer gesorteerd, gemeten en gewogen.

Opnieuw een flinke klus waar behoorlijk wat tijd in gestoken is. Daarom is ook een bedankje voor de zeer betrokken medewerkers van Visafslag Hollands Noorden, projectleider Ed de Heer en WMR-onderzoeker en oud-VisNed-collega Jurgen Batsleer zeer op z'n plaats. Bij dezen!

Dat compliment kregen de Green Deal-partners Visserij van een ambtenaar van het ministerie van I&W tijdens de vergadering van de regiegroep vorige week donderdag. Een mooie opsteker voor VisNed als vertegenwoordiger van de sector, die duidelijk maakt dat onze inspanningen gezien en gewaardeerd worden.

Website over afval aanlanden in havens gelanceerd

De website www.visserijvooreenschonezee.nl werd kort gepresenteerd. Samen met een flyer die hierbij is ontwikkeld is dit bedoeld als 'routekaart' voor de visserman wanneer hij afval wil aanlanden in een (onbekende) haven. Aan de hand van foto’s en een heldere beschrijving is zo voor iedereen inzichtelijk welke voorzieningen er in welke haven zijn en waar die zich bevinden.

Of wie je moet bellen om op een verantwoorde manier je afval te laten ophalen. De uitdaging is nu om de informatie up-to-date te houden. Hiervoor hebben we ook uw hulp nodig. Wanneer u merkt dat zaken op het gebied van afvalinzameling in een van de havens is gewijzigd, geeft dit dan graag aan een van onze medewerkers door.

Fishing For Litter

Ook het project Fishing for Litter is ter sprake gekomen. Een project waar we met z’n allen trots op mogen zijn en wat een positief effect heeft op de beeldvorming van de visserijsector. VisNed onderstreepte nogmaals het belang van dit project, door erop te wijzen dat we moeten voorkomen dat microplastics in de vis terecht komen en zo de kwaliteit van onze goede vis aantast. Wat betreft de ‘big bags’ om het afval in te verzamelen is besloten een strategische voorraad aan te gaan leggen. Hierdoor kan de leveringszekerheid en de leveringstijd verbeterd worden, wat de werkbaarheid voor de visserij ten goede komt.

VisPluisVrij

Over de status van het project visPluisvrij is wat onduidelijkheid ontstaan. Verschillende werkgroepleden zijn de afgelopen tijd benaderd door ingenieursbureaus die ideeën hebben over de ontwikkeling van een alternatief voor pluis. Er is binnen de regiegroep afgestemd dat VisNed en Stichting De Noordzee in kaart gaan brengen hoe het met het onderzoek over de ontwikkeling van een alternatief voor pluis staat. Vervolgens kan worden bepaald wat de beste vervolgstappen hierin zijn.

Verroen en Middelkoop aanspreekpunt

Tijdens de vergadering vond ook de overdracht van dit dossier plaats, waarbij Sarah Verroen () en Nathanaël Middelkoop () het aanspreekpunt voor VisNed worden op dit onderwerp. Neem gerust contact met ons op bij vragen of opmerkingen.

Zoals aangekondigd is de “13 liter-regel” voor kotters met een Lijst 1-plaats nu ingetrokken. Dit is vooral belangrijk voor eigenaren van Eurokotters en Garnalenkotters die binnenkort willen hermotoriseren.

Omdat de technologische ontwikkeling van dieselmotoren de bepalingen uit de 13 liter-regels niet langer rechtvaardigden is die regel nu ingetrokken. De beslissing van ILT is gepubliceerd en dus van kracht. https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2018-54194.html.

Opletten bij hermotoriseren
Het effect van de nieuwe regelgeving zal vooral aan de orde zijn bij hermotoriseringen van Eurokotters en Garnalenkotters. Motorenfabrikanten zullen in overleg gaan met ILT om hun motoren toegelaten te krijgen voor installatie aan boord.

Wij adviseren eigenaren die hermotorisering overwegen nadrukkelijk navraag te doen bij de werf of de motorenleverancier over de toepassing van de nieuwe regelingen rondom het afstellen van het vermogen.

Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan de besluitvorming voor de invoering van de aanlandplicht in 2019 en dankzij het uit de regelgeving trekken van een aantal belangrijke angels is er volgend jaar nog geen sprake is van onwerkbare situaties.

Hoewel in 2012 de Nederlandse bewindspersoon die meehielp aan de besluitvorming rond de herziening van het GVB, staatssecretaris Henk Bleker, tegen het toepassen van uitzonderingen bij de aanlandplicht stemde, zijn, op verzoek van de kottersector, zijn opvolgers juist gebruik makend van de geboden uitzonderingen, op zoek gegaan naar rek en ruimte.

In de maandelijkse vergaderingen Uitvoeringsagenda Aanlandplicht overleggen LNV en visserijsector samen met wetenschap en NGO’s hierover intensief. Afgelopen dinsdag kwamen we weer bij elkaar.

Zoals aangegeven is in de Europese regelgeving vastgelegd dat in 2019 de aanlandplicht volledig toegepast moet worden. Intensief overleg tussen de sector en het ministerie van LNV, binnen de Adviesraden en tussen de lidstaten onderling in de Regionalen Groepen en met de Europese Commissie heeft ertoe geleid dat een aantal uitzonderingen gerealiseerd is en ook in 2019 worden toegepast.

Aangezien de aanlandplicht alleen geldt voor soorten waarvoor een TAC of andere vangst-beperkende maatregelen van toepassing is, is op verzoek van Nederland de TAC voor schar en bot geschrapt. Hierdoor vallen deze 2 soorten niet onder de aanlandplicht.

De aanlandplicht geldt ook niet voor soorten die op de lijst van verboden vissoorten staan, met andere woorden: een visserman moet deze in zee terug blijven gooien. Tijdens de aanstaande Decemberraad zal een besluit genomen worden of zeebaars op deze lijst gezet gaat worden met daarbij toch een mogelijkheid om deze beperkt te blijven aanvoeren. Onder druk wordt kennelijk alles vloeibaar, want eigenlijk klopt dit qua regelgeving niet. Maar beleidsmakers en politici moeten iets doen om zeebaars geen knoert van een probleem te laten worden.

In de 80-mm visserij geldt op dit moment de aanlandplicht voor tong (tenzij gevist wordt met een Belgisch paneel), kabeljauw, schelvis en koolvis.

Soorten die voor de 80 mm-visserij met ingang van volgend jaar onder de aanlandplicht komen zijn o.a. schol, Noorse kreeft, rog en tarbot en griet en wijting.

Echter, voor schol, Noorse kreeft en rog komen er - in ieder geval tijdelijke - uitzonderingen op basis van “hoge overleving”, deze 3 vissoorten mogen in 2019 dus nog steeds terug in zee.

Ook wijting mag op grond van een de minimis blijven worden gediscard. Dat geldt niet voor tarbot en griet, hoewel Nederland nog steeds pogingen onderneemt om ook voor tarbot een uitzondering “hoge overleving” te krijgen.

Alles omvattend geldt in de 80 mm-visserij in 2019 de aanlandplicht voor ondermaatse tong, kabeljauw, schelvis, koolvis en tarbot/griet En als met het Belgisch paneel wordt gevist, geldt de aanlandplicht alleen voor de 3 genoemde rondvissoorten en tarbot/griet, waarvoor wellicht snel in 2019 alsnog een uitzondering komt.

Voor onze vloot een – voorlopig – heel acceptabele oplossing. Let op: ondermaatse vis die gediscard wordt dient wel in het E-logboek geregistreerd worden.

Voor boomkor 120 mm+  geldt in 2019 de aanlandplicht voor tong, schol, kabeljauw, wijting, schelvis, koolvis en tarbot/griet. Het is natuurlijk een beetje bizar dat bij gebruik grotere maaswijdte er meer soorten onder de aanlandplicht vallen. Daarmee wordt gebruik grotere maaswijdte feitelijk “gestraft”. En dat terwijl het hele gedoe rond aanlandplicht was  begonnen om selectiviteit, dus gebruik grotere maaswijdte, te stimuleren.

Hoe de aanlandplicht 2019 voor de fly shooters en twinriggers uit gaat vallen is nog niet geheel duidelijk. Op dit moment gelden de volgende regels:

• Twinrig/fly shoot 80 – 99 mm: tong, kabeljauw*, wijting*, schelvis, zwarte koolvis, en Noorse kreeft**;
• Twinrig/fly shoot 100 mm+: tong, schol, kabeljauw, wijting, schelvis, zwarte koolvis, Noorse kreeft;

*     In IVc (Zuidelijke Noordzee) geldt dat in Twinrig/fly shoot 80-99 mm ondermaatse kabeljauw en wijting teruggezet mag worden, discards wel registeren.

**   In ICES-gebied IV (Noordzee) geldt dat in Twinrig/fly shoot met maaswijdte 80 – 99 mm Noorse kreeft teruggezet mag worden, discards wel registreren.

Stilstand is achteruitgang. Daarom moet onze kottersector, ondanks de donkere wolken van Brexit, Puls, Aanlandplicht en Wind op Zee innoveren in duurzame visserijmethoden. VisNed neemt daar samen met vissers die ‘wilde ideeën’ hebben het voortouw in.

Nederland koploper in visserijinnovatie

De Nederlandse kottersector is koploper in bottom-up innovaties. Het door en met vissers ontwikkelde vleugeltuig is daar het meest aansprekende voorbeeld van. Net als puls. Maar ook in de flyshoot visserij of in de twin-rig visserij zijn enorme innovaties geweest. 

Deze innovaties zijn soms zelf ontwikkeld, maar vaak ging het ook om het creatief aanpassen en toepassen van uitvindingen van anderen. Denk aan de Deense nettenmakers en visborden ontwikkelaars. Juist nu het tegen zit kan de Nederlandse kottersector haar veerkracht tonen door gezamenlijk de schouders onder innovatie te zetten.

Innovatiefonds is nu nodig

Van de overheid verwachten we dat ze nu supersnel met innovatiegeld over de brug komen. In het Regeerakkoord werd ons vorig jaar 15 miljoen toegezegd, maar dat geld is nog steeds niet inzetbaar, terwijl dat nu juist zo nodig is.

De PAP-commissie schol volgt de aanvoer en marktontwikkelingen van schol in Nederland en de landen rond de Noordzee. De aanvoer in de afgelopen periode in Nederland zag er, in vergelijk met dezelfde periode vorig jaar, als volgt uit:

** zonder Breskens en Den Oever.

Groot tekort

We moeten vaststellen dat de aanvoer van schol onderhand zorgwekkend laag wordt. De grondstofvoorziening van de visverwerkende industrie laat al geruime tijd een tekort zien en komt op deze manier ernstig in gevaar. Het zou voor alle partijen goed zijn indien de scholaanvoer substantieel toeneemt.

PAP-regeling

Omdat er geen enkele restrictie uitgaat van de regeling heeft de PAP-schol-commissie besloten de regeling van 100 % te continueren. Hierdoor ziet de regeling voor de 4-weekse periode, die maandag 8 oktober as. ingaat (voor de weken 41 t/m 44), er als volgt uit:

• Een vaartuig met een basiscontingent schol tot 500 ton mag in de 4-weekse periode week 41 t/m 44 maximaal 100 ton schol aanvoeren;
• Een vaartuig met een basiscontingent schol van 500 tot 1.000 ton mag in de 4-weekse periode week 41 t/m 44 maximaal 115 ton schol aanvoeren;
• Een vaartuig met een basiscontingent schol van meer dan 1.000 ton mag in de 4-weekse periode week 41 t/m 44 maximaal 130 ton schol aanvoeren.

Let op:

• Bovenstaande regelingen gelden ook voor de visserij in het Skagerrak.
• Vaartuigen die bovengenoemde maximale hoeveelheid voor de 4-weekse periode overschrijden worden geconfronteerd met een extra heffing van € 1,00 per kg schol.

Hieronder het meest recente benuttingsoverzicht van de uitputting in 2018 van de belangrijkste Nederlandse quota voor de kottervloot. Het overzicht is van 4 oktober 2018 wat betekent dat de aanvoer tot en met week 38 verwerkt zal zijn.

Ter vergelijk onderstaand het overzicht per 4 oktober 2017. In vergelijking met de periode uit 2017 ligt de aanvoer van de belangrijkste soorten tong, schol, tarbot en Noorse kreeft (duidelijk) lager.

In 2018 hebben de Nederlandse PO’s in CVO-verband maatregelen genomen om de benutting van een aantal nationale quota zo duurzaam mogelijk te maken en om vroegtijdige sluiting van deze quota te voorkomen. Voor zeebaars gelden door de overheid ingestelde maatregelen. Het totaaloverzicht:

PAP-regeling schol

• Een vaartuig met een basiscontingent schol tot 430 ton mag in de 4-weekse periode week 41 t/m 44 maximaal 100 ton schol aanvoeren,
• Een vaartuig met een basiscontingent schol van 430 tot 860 ton mag in de 4-weekse periode week 41 t/m 44 maximaal 115 ton schol aanvoeren,
• Een vaartuig met een basiscontingent schol van meer dan 860 ton mag in de 4-weekse periode week 41 t/m 44 maximaal 130 ton schol aanvoeren.

Rog: Minimum aanvoermaat: 55 cm.

• Een vaartuig mag per week/reis langer dan een week maximaal 40 kg per soort (stekelrog - RJC, Grootoog rog - RJN, gevlekte rog - RJM) aanvoeren.
• Indien van één of meerdere soorten meer dan 40 kg aangevoerd wordt, mag dit in totaal niet meer zijn dan 160 kg dood gewicht.
• Let op: graag juiste codes gebruiken om dubbeltellingen, dus verlies van quota te voorkomen.
• Bij overtreding minimum maat en/of maximale hoeveelheid wordt door de PO een heffing opgelegd van € 5,00 per kg. Deze maatregel geldt niet voor het Skagerrak.

Tarbot, griet: Minimum aanvoermaat: 27 cm.

• De maximaal aan te voeren hoeveelheid tarbot/griet per vaartuig per week of reis langer dan 7 dagen is door de PO’s vastgesteld op 3.000 kg dood gewicht.
• Bij aanvoer van meer dan 3.000 kg en/of kleiner dan 27 cm tarbot / griet wordt een heffing van € 10,00 per kg toegepast.
• Ook deze maatregel geldt niet voor het Skagerrak.

Tongschar: voor tongschar geldt een minimum maat van 25 cm waarbij de tongschar van 25 – 27 cm moet worden gesorteerd in een aparte klasse: tongschar IIIb of tongschar IV.

Noorse kreeft: Noorse kreeft valt enerzijds onder Aanlandplicht maar tegelijk mogen ondermaatse Noorse kreeft gediscard worden onder de minimis-regeling, dus feitelijk is er niets gewijzigd t.o.v. vorig jaar. Daarom is de aanvoer en verhandeling van meer dan 35 stuks per kilogram door leden van PO verboden. Verder: max. 10% kreeftstaartjes per aanlanding.

Zeebaars; Minimum maat voor zeebaars voor alle vlootsegmenten is 42 cm.

• Gerichte visserij op zeebaars met sleepnetten en staandwant is verboden.
• Vaartuigen met gesleepte vistuigen (waaronder boomkor, twinrig, borden en fly shoot) mogen vangsten van zeebaars aan boord houden, mits deze vangsten per dag niet meer bedragen dan 1% van het gewicht van de totale vangst.
• De totale vangst aan zeebaars mag per maand niet meer bedragen dan 100 kg.
• Voor Fly shooters is dit 180 kg per maand.
• Nederlandse handlijn- en staandwant-vissers zijn in 2018 alleen gerechtigd zeebaars aan te voeren, wanneer zij hiervoor van RVO een vismachtiging zeebaars hebben ontvangen.
• Daartoe gerechtigde handlijnvissers mogen op jaarbasis maximaal 5.000 kg zeebaars aanvoeren.
• Staandwant-vissers mogen op jaarbasis maximaal 1.200 kg zeebaars aanvoeren.